- Bioinformatyka i biologia systemów, stacjonarne, pierwszego stopnia
- Informatyka, stacjonarne, pierwszego stopnia
- Matematyka, stacjonarne, pierwszego stopnia
- Bioinformatyka i biologia systemów, stacjonarne drugiego stopnia
- Informatyka, stacjonarne, drugiego stopnia
- Matematyka, stacjonarne, drugiego stopnia
Archeologia wojny. Aspekty militarne okresu protohistorycznego w Europie 3101-DWMILI-OG
Na zajęciach prezentowane są źródła archeologiczne do poznania uzbrojenia w barbarzyńskiej Europie epoki żelaza (od okresu lateńskiego do okresu wędrówek ludów włącznie): broń z bagiennych stanowisk ofiarnych, w wyposażeniu grobów, wśród znalezisk osadniczych, osady obronne etc. Zakres terytorialny obejmuje obszary zajęte przez plemiona leżące poza granicami państw cywilizacji śródziemnomorskiej, m. in. Celtów, Germanów, Bałtów, Daków, Sarmatów. Na podstawie źródeł archeologicznych oraz przekazów autorów antycznych i ikonografii rekonstruowane jest uzbrojenie, sposoby walki oraz hierarchia w grupie wojowników czy sakralne wykorzystywanie broni.
Jako tło omawiane jest także uzbrojenie rzymskie.
Szerzej poruszone są zagadnienia związane z toczeniem wojen na morzu w świecie antycznym: starożytnej Grecji i Rzymie oraz przez barbarzyńców.
Dodatkowo uwzględnione zostały zagadnienia szczegółowe jak: rozwój wybranych kategorii broni czy archeologia pól bitewnych.
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Założenia (opisowo)
Efekty kształcenia
Opanowanie, w stopniu co najmniej dostatecznym, wiedzy w zakresie uzbrojenia i sposobów walki w środowisku barbarzyńskim w Europie okresu protohistorycznego; uzyskanie wiedzy o powiązaniach archeologii z innymi dziedzinami oraz dyscyplinami naukowymi z obszaru nauk humanistycznych, społecznych, przyrodniczych i ścisłych;
zrozumienie związku między osiągnięciami innych dziedzin nauki a możliwościami ich wykorzystania w archeologii; świadomość przyswojonej wiedzy i zrozumienie potrzeby ciągłego dokształcania się; uznanie zjawiska zróżnicowanego postrzegania zjawisk, determinowanego różnym podłożem kulturowym (np. różnego spojrzenia na wydarzenia militarne); świadomość kompleksowej natury kultury i jej złożoności i zrozumienie potrzeby analizy rozmaitych kategorii źródeł dla odtworzenia przeszłości człowieka.
Kryteria oceniania
Egzamin:
1 termin - pisemny
2 termin - ustny
Ocena bardzo dobra: uzyskanie 91-100% punktów
Ocena dobra plus: uzyskanie 81-90% punktów
Ocena dobra: uzyskanie 71-80% punktów
Ocena dostateczna plus: uzyskanie 61-70% punktów
Ocena dostateczna: uzyskanie 51-60% punktów
Ocena niedostateczna: uzyskanie 0-50% punktów
Praktyki zawodowe
-
Literatura
BROŃ I WOJSKO W ARCHEOLOGICZNYM OBIEKTYWIE, Z Otchłani Wieków, r. 61, Nr 1-2/2006.
VON CARNAP-BORNHEIM C.
1994 (ed.) Beiträge zu römischer und barbarischer Bewaffnung in den ersten vier nachchrristlichen Jahrhunderten. Marburger Kolloquium 1994, Marburg/Lublin
1998 Morskie wyprawy barbarzyńców w 3 w. n. e. – Skandynawia, Morze Północne i Morze Czarne, w: J. Ilkjær, A. Kokowski, eds., 20 lat archeologii w Masłomęczu, vol. II, Lublin, s. 21-34.
2002 (et. al) Die Bewaffnung der Germanen und ihren Nachbarn in den letzten Jahrhunderten vor Christi Geburt, Lublin, s. 59-80.
CASSON, L., Ancient Mariners. Seafarers and Sea Fighters of the Mediterranean in Ancient Times, Princeton 1991.
CRUMLIN-PEDERSEN O.
1987 Häfen und Schiffahrt in der Römischen Kaiserzeit sowie in der Völkerwanderungs- und Merowingerzeit Dänemarks, Frühmittelalterliche Studien 21, s. 101-123.
FOGEL J.
1982 Uzbrojenie ludności kultury wschodniopomorskiej, Przegląd Archeologiczny 27, s. 87-123.
GODŁOWSKI K.
1992 Zmiany w uzbrojeniu ludności kultury przeworskiej w okresie wpływów rzymskich, [in:] Arma et Ollae. Studia dedykowane Profesorowi Andrzejowi Nadolskiemu w 70 rocznicę urodzin i 45 rocznicę pracy naukowej. Sesja naukowa, Łódź, 7-8 maja 1992 r., Łodź, s. 71-88.
HJORTSPRING. A Pre-Roman Iron-Age Warship in Context, red. O. Crumlin-Pedersen, A. Trakadas, Roskilde 2003.
ILKJÆR J.
2007 Illerup Ådal. Czarodziejskie zwierciadło archeologii, Warszawa.
JAHN M.
1916 Die Bewaffnung der Germanen in der älteren Eisenzeit, etwa von 700 v. Chr. bis 200 n. Chr., [Mannus-Bibliothek, vol. 16], Würzburg.
KACZANOWSKI, P.
1988 Chronologia inkrustowanych grotów broni drzewcowej z okresu wpływów rzymskich z obszaru europejskiego Barbaricum, w: Scripta Archaeologica. Uniwersytet Jagielloński Varia, t. CCXXXI, s. 51-75.
1992 Importy broni rzymskiej na obszarze europejskiego Barbaricum, Kraków.
KAZAKEVIČIUS, V.
1988 Oružije baltskich plemen II-VIII vekov na teritorii Litvy, Vilnius.
KONTNY B.
1998 Próba odtworzenia technik walki mieczem w młodszym okresie przedrzymskim. Wpływ formy broni na jej zastosowanie, Światowit 41, fasc. B, s. 388-406.
2002 Wojna oczami archeologa. Uwagi na temat sposobów walki ludności kultury przeworskiej w okresie wpływów rzymskich w świetle źródeł archeologicznych, Światowit n. s., t. III (XLIV), 2001, fasc. B, s. 91-119.
2003 Z motyką na Słońce? Możliwości odzwierciedlenia instytucji drużyny w materiale archeologicznym, w: Antyk i barbarzyńcy. Księga dedykowana Profesorowi Jerzemu Kolendo, red. A. Bursche, R. Ciołek, Warszawa 2003, s. 253-267.
2006 "Breves gladii et rotunda scuta". Uwagi na temat uzbrojenia Gotów na marginesie przekazu Tacyta, [w:] Goci i ich sąsiedzi na Pomorzu, red. W. Nowakowski et al., Koszalin, s. 159-183.
2007 Najwcześniejsze elementy uzbrojenia w kulturze bogaczewskiej w świetle zewnętrznych wpływów kulturowych, [w:] Kultura bogaczewska w 20 lat później, red. A. Bitner-Wróblewska, Warszawa, s. 73-111.
2018 Archeologia wojny. Ze studiów nad wojskowością barbarzyńskiej Europy okresów rzymskiego i wędrówek ludów, Oświęcim.
MARKOMANNENKRIEGE – Ursachen und Wirkungen. VI. Internationales Symposium „Grundprobleme der frühgeschichtlichen Entwicklung im nördlichen Mitteldonaugebiet“ Wien 23.-26. November 1993, J. Stuppner, J. Tejral eds., Brno, s. 59-65.
NØRGÅRD JØRGENSEN A. et al. (eds.), Maritime Warfare in Northern Europe. Technology, organization, logistics and administration 500 BC-1500 AD, eds., Copenhagen 2002.
NØRGÅRD JØRGENSEN A., CLAUSEN B.L.(eds.), Military Aspects of Scandinavian Society in a European Perspective AD. 1-1300, Copenhagen 1997.
PLEINER R.
1993 The Celtic Sword, Oxford.
RAPIN A.
1991 Weaponry, w: The Celts, Milano, s. 321-336.
RITCHIE J. N. G., RITCHIE W. F.
1996 The Army, Weapon and Fighting, w: The Celtic World, M. J. Green ed., London, New York, s. 37-81.
STORGAARD B. (ed.), Military Aspects of the Aristocracy in Barbaricum in the Roman and Early Migration Periods, Copenhagen 2001.
WANDALOWIE. Strażnicy bursztynowego szlaku, red. J. Andrzejowski, A. Kokowski, Ch. Leiber, Lublin-Warszawa 2004.
WARRY J.
1995 Armie świata antycznego, Warszawa.
WOLFRAM H.
1996 Germanie, Kraków.
Więcej informacji
Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:
- Bioinformatyka i biologia systemów, stacjonarne, pierwszego stopnia
- Informatyka, stacjonarne, pierwszego stopnia
- Matematyka, stacjonarne, pierwszego stopnia
- Bioinformatyka i biologia systemów, stacjonarne drugiego stopnia
- Informatyka, stacjonarne, drugiego stopnia
- Matematyka, stacjonarne, drugiego stopnia
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: