Źródłoznawstwo epoki kamienia 3101-DKZR
Zabytki z epoki kamienia (z późnego paleolitu, mezolitu i neolitu) występujące w Europie środkowej omawiane są w podziale na podstawowe grupy surowcowe. Prezentowane są metody opisu i klasyfikacji zabytków z tych grup, a więc zabytki krzemienne, kamienne, kościane, bursztynowe, z muszli i skamielin, drewniane, ceramiczne i miedziane. Każda taka grupa omawiana jest w aspekcie surowcowym, technologicznym (wytwarzania), morfologicznym, stylistycznym, funkcjonalnym oraz chronologicznym.
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Założenia (lista przedmiotów)
Założenia (opisowo)
Efekty kształcenia
- zna i umie rozróżniać surowce krzemienne i krzemieniopodobne i wie gdzie te surowce występują,
- zna i rozumie cykl produkcyjny wytwarzania narzędzi krzemiennych,
- zna podstawową terminologię krzemieniarską (części rdzenia i cyklu rdzeniowania, rodzaje półsurowca i półwytworów, formy retuszu),
- umie rozróżnić i zaklasyfikować podstawowe formy narzędzi krzemiennych,
- zna podstawowe rodzaje surowców kamiennych i metody ich obróbki,
- umie wyróżnić i zaklasyfikować wytwory kamienne do poszczególnych grup funkcjonalnych i konkretnych rodzajów,
- potrafi klasyfikować i opisywać narzędzia obuchowe,
- zna budowę poroża, kości i zębów poszczególnych zwierząt i wynikające stąd ich zalety i wady jako surowca do produkcji narzędzi i ozdób,
- zna i rozumie cykl produkcyjny wytwarzania różnych przedmiotów z kości, poroża i zębów,
- zna i umie zaklasyfikować podstawowe formy narzędzi, broni, osprzętu i ozdób kościanych,
- zna podstawowe formy ozdób z bursztynu, muszli i skamielin i umie je zaklasyfikować,
- zna budowę i właściwości drewna i innych surowców drewnopochodnych (np. dziegciu),
- zna wady i zalety podstawowych gatunków drewna,
- zna gatunki i części anatomiczne drewna, które wykorzystywano w epoce kamienia,
- zna podstawowe formy wytworów drewnianych z epoki kamienia,
- zna proces technologiczny wytwarzania ceramiki oraz metody lepienia naczyń i ich dodatków (uch i uchwytów, nóżek i pustej podstawy, krez i gzymsów) oraz wykańczania powierzchni naczyń,
- potrafi wyznaczyć i zdefiniować poszczególne partie i linie/punkty na naczyniu i w oparciu o proporcje geometryczne między nimi i inne cechy zaklasyfikować jednoznacznie dane naczynie do konkretnego rodzaju
- zna poszczególne formy stylistyczne naczyń i typy ornamentacji,
- zna inne wytwory ceramiczne, takie jak przęśliki, ciężarki, szpule, piecyki, sita, pokrywki, bębny, miniaturki toporów, figurki,
- zna miejsca wychodni miedzi (samorodków i rudy) eksploatowanych w Europie środkowo-wschodniej w epoce kamienia,
- zna proces uzyskiwania miedzi z rudy i dowody na jej przetwórstwo w epoce kamienia,
- zna pierwiastki śladowe w występujące w wytworach z miedzi i wie, które są istotne dla wyznaczenia pochodzenia surowca,
- wie w jakich okresach neolitu i w jakich kulturach wytwarzano wytwory z miedzi i jakie to były wytwory
- zna podstawowe formy narzędzi, broni i ozdób miedzianych.
Kryteria oceniania
Końcowe kolokwium ustne ze znajomości ww. zagadnień
Literatura
1. W. Gumiński, Gródek Nadbużny. Osada kultury pucharów lejkowatych, Wrocław (Ossolineum), 1989.
2. W. Gumiński, Szczepanki 8. Nowe stanowisko torfowe kultury Zedmar na Mazurach, "Światowit" 5 (46) –2003/B (2004): 53-104, pl.: 15-38.
3. Pozostała literatura podawana będzie sukcesywnie na zajęciach.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: