Gramatyka kontrastywna (język angielski) 3007-T1A3GK
Przedmiotem zajęć są następujące zagadnienia:
1. Wprowadzenie:
a) elementy typologii języków – charakterystyka języków polskiego i angielskiego w ujęciu typologicznym,
b) podstawowe założenia i pojęcia gramatyki kontrastywnej, zastosowania narzędzi lingwistyki komputerowej w badaniach kontrastywnych i w pracy tłumacza
2. Elementy pragmatyki językowej w ujęciu kontrastywnym. Pogranicza semantyki i pragmatyki języka – wyrażenia metatekstowe w języku polskim a discourse and pragmatic markers w języku angielskim
3. Wypowiedź a rzeczywistość pozajęzykowa: struktura tematyczno-rematyczna, szyk wyrazów, negacja oraz prozodia wypowiedzi w języku polskim i angielskim
4. Kategoria określoności i nieokreśloności (referencja, wyznaczoność) i sposoby jej wyrażania w języku polskim i angielskim
5. Sposoby tworzenia zdań w języku polskim i angielskim - przegląd podstawowych struktur zdaniowych i ich typologia, przyimki i relacje przez nie wyrażane
6. Kategorie nominalne w gramatyce kontrastywnej: przypadek, liczba i rodzaj
7. Kategorie werbalne w gramatyce kontrastywnej: sposoby wyrażania kategorii czasu, trybu i aspektu
8. Mechanizmy derywacji słowotwórczej w ujęciu kontrastywnym.
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Efekty kształcenia
Wiedza – student:
- poznaje podstawowe założenia i pojęcia gramatyki kontrastywnej oraz elementy typologii języków, w tym informacje na temat języka polskiego i angielskiego w różnych ujęciach typologicznych (teoretyczne podstawy gramatyki kontrastywnej)
- opanowuje wiadomości na temat kluczowych podobieństw i różnic między językami angielskim i polskim zakresie morfologii, składni i wybranych aspektów pragmatyki, pogłębia wiedzę na temat morfoskładni i pragmatyki języków angielskiego i polskiego (kompetencja językowa i komunikacyjna)
Umiejętności – student:
- potrafi wyjaśnić podstawowe pojęcia gramatyki kontrastywnej, a także w podstawowy sposób scharakteryzować języki polski i angielski w ujęciu typologicznym (teoretyczne podstawy gramatyki kontrastywnej)
- identyfikuje w tekstach przetłumaczonych z języka polskiego na angielski i odwrotnie poszczególne typy struktur gramatycznych języka polskiego i angielskiego, analizuje je z punktu widzenia podobieństw i różnic między oboma językami (kompetencja językowa)
- wykorzystując wiedzę na temat pragmatyki języka, wskazuje polskie i angielskie wyrażenia równoważne ze względu na ich funkcję w danym kontekście (kompetencja komunikacyjna)
Kryteria oceniania
1. Zaliczenie pisemne, składające się z testu wyboru i pytań uzupełnienia, próg zaliczenia: 60 proc.+1 p.
2. Obecność na zajęciach, aktywne uczestnictwo w zajęciach – lektura zadanych tekstów oraz rozwiązywanie zadań problemowych.
3. Dopuszczalne 2 nieobecności; osoby mające więcej niż 2 nieobecności mogą odpowiadać na dyżurze z tematyki zajęć, w których nie uczestniczyły, lub uzyskać wynik z zaliczenia pisemnego na poziomie wyższym niż 70 proc.
Literatura
Literatura
Aijmer K. et al, 2006, Pragmatic markers in translation, in: Fischer K., Approaches to discourse particles, Elsevier; 101-114.
Aijmer, K., 2008, Parallel and comparable corpora, in: Lüdeling, A. and M. Kytö (eds.) (2008). Corpus Linguistics. An International Handbook. Vol. I. Berlin: de Gruyter Mouton (vol. 1, 275-291).
van der Auwera, J. (2012). From contrastive linguistics to linguistic typology. “Languages in Contrast”, vol. 12/1, 69-86.
Bolinger D., 1989, Intonation and its uses: Melody in grammar and discourse. Standford: SUP.
Connor, U., 1996, Contrastive Rhetoric: Cross-Cultural Aspects of Second Language Writing. Cambridge: Cambridge University Press
Cruttenden A., 1997, Intonation Cambridge: CUP.
Bartmiński J., Nowosad-Bakalarczyk M., 2010, Prozodia, fonetyka, fonologia, Lublin.
Bartmiński J., Niebrzegowska-Bartmińska S., 2004, Tekstologia, cz. I, Lublin.
Fisiak J. (ed.), 1980, Contrastive linguistics: prospects and problems, Berlin et al.: Mouton Publishers (rozdziały: R.D. Borsley, Free relatives in Polish and English; M. Grzegorek, English sentences with introductory there and their Polish counterparts, E. Jaworska, On the structure of adverbial subordinate constructions in Polish and English).
Fisiak J., Lipińska-Grzegorek M., Zabłocki T., 1978, An introductory English-Polish contrastive grammar, Warszawa: PWN.
Granger, S., J. Lerot, S. Petch-Tyson (eds.), 2003, Corpus-based Approaches to Contrastive Linguistics and Translation Studies. Amsterdam/Atlanta: Rodopi
Grochowski M., 1997, Wyrażenia funkcyjne. Studium leksykograficzne, Kraków (14-32).
Hellinger, M. & U. Ammon, 1996, Contrastive sociolinguistics. Berlin: Mouton de Gruyter.
Jakubowska, E., 1999, Cross-cultural dimensions of politeness in the case of Polish and English, Katowice: Wyd. UŚ.
Krzeszowski T., 1990, Contrasting languages: The Scope of Contrastive Linguistics, Berlin: de Gruyter.
Lewandowska-Tomaszczyk B. et al., 2004, Polsko-angielska gramatyka kontrastywna konstrukcji złożonych, Wrocław: Wrocławskie Wydawnictwo Naukowe.
Mańczak W., 1999, Wieża Babel, Wrocław: Ossolineum.
Odin T., 1989, Language transfer. Cross-linguistic influence in language learning, Cambridge: CUP.
Wajszczuk, 2005, O metatekście: Warszawa.
Weinsberg A., 1983, Językoznawstwo ogólne. Warszawa: PWN.
Wierzbicka, A., 1992, Cross-cultural pragmatics: the semantics of human interaction. Berlin: de Gruyter.
Willim E, Mańczak-Wohlfeld E., 1997, A contrastive approach to problems with English, Warszawa: PWN.
Czasopisma: “Languages in Contrast”; “Poznan Studies in Contemporary Linguistics” (dawniej: “Papers and Studies in Contrastive Linguistics”)
Gramatyka języka angielskiego – do powtórzenia / przypomnienia
Foley M., Hall D., 2012, My Grammar Lab. Advanced C1/C2, Essex: Pearson Education Ltd.
Hewings M., 2013, Advanced Grammar in Use, Cambridge: CUP.
Mańczak-Wohlfeld E., Niżegorodcew A., Willim E., 1998, A Practical Grammar of English, Warszawa: PWN.
Quirk R., Greenbaum S., 1978, A University Grammar of English, London: Longman.
Swan M., 2005 i wyd. późn., Practical English Usage, Oxford: OUP.
Gramatyka języka polskiego – do powtórzenia / przypomnienia
Bańko M., 2002, Wykład z fleksji, Warszawa.
Grzegorczykowa R., 1998, Wykłady z polskiej składni, Warszawa.
GWJP: Grzegorczykowa R., Laskowski R., Wróbel H. (red.), 1998, Gramatyka współczesnego języka polskiego. Morfologia, Warszawa.
Jadacka H., 2006, Kultura języka polskiego. Fleksja, słowotwórstwo, składnia, Warszawa.
Sobotka P., Zaron Z., 2010, Słowo i wypowiedź I. Ćwiczenia do nauki o języku polskim, Warszawa.
Wróbel H., 2001, Gramatyka języka polskiego, Kraków.
OPRACOWANIA ENCYKLOPEDYCZNE
Crystal D., (red.), 1995 i wyd. następne, THE CAMBRIDGE ENCYCLOPEDIA OF THE ENGLISH LANGUAGE, Cambridge: Cambridge University Press.
Polański K., (red.), ENCYKLOPEDIA JĘZYKOZNAWSTWA OGÓLNEGO, red. K. Polański. Wrocław: Ossolineum 1993.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: