Dydaktyka ogólna (pedagogika) 3007-N3A2DO
Zajęcia koncentrować się będą wokół następujących zagadnień:
1. Początki dydaktyki w XVII wieku - rola Wolfganga Ratkego, Jana Amosa Komeńskiego - krytyka metod nauczania szkoły humanistycznej, rola języka ojczystego i przedmiotów matematyczno-przyrodniczych, usprawnienia metody nauczania języków, rola poglądowości w nauczaniu, zrozumienia treści nauczania; postulaty dotyczące przebiegu procesu nauczania. Znaczenie dla nauczania w szkole współczesnej.
2. Dydaktyka oświeceniowa - nowe postulaty dotyczące przebiegu procesu nauczania: Jan Locke, Jan Jakub Rousseau, Jan Henryk Pestalozzi, Fryderyk Adolf Diesterweg. Praktyczne wskazówki dla nauczycieli jak skutecznie nauczać. Profesjonalizacja i początek feminizacji zawodu nauczycielskiego w XIX wieku.
3. Dydaktyka Jana Fryderyka Herbarta - system stopni formalnych, usystematyzowania przebiegu procesu nauczania, postulat nauczania wychowującego i wychowania do cnoty.
4. Dydaktyka czasów Nowego Wychowania (New Education) i Pedagogiki Reformy (Reformpädagogik) - odrzucenie herbartyzmu, hasła „szkoły aktywnej”, „szkoły na miarę dziecka”, „szkoły pracy”, wychowującej „do życia i przez życie”; główni przedstawiciele i teoretycy: Jan Dewey, Edward Claparède, Maria Montessori, Jerzy Kerschensteiner, Adolf Ferrière, Celestyn Freinet; w Polsce: Henryk Rowid, Janusz Korczak, Jan Władysław Dawid i środowisko Uniwersytetu Latającego. Postulaty dotyczące zmian w praktyce nauczania.
5. Postualty dydatyczne we współczesnej szkole polskiej - między tradycją a innowacją.
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Założenia (opisowo)
Efekty kształcenia
WIEDZA
- ma wiedzę na temat dydaktyki jako dziedziny nauk pedagogicznych i nauki humanistycznej;
- zna dzieje dydaktyki, jej historycznych przemian oraz odniesień do współczesności;
- zna terminologię dydaktyczną i jej źródła;
- zna podstawowe teorie nauczania i uczenia się i ich procesy rozwojowe.
UMIEJĘTNOŚCI
- potrafi wykorzystać wiedzę z zakresu dydaktyki w celu analizy współczesnych problemów edukacyjnych;
- ma umiejętność humanistycznego, historycznego i pedagogicznego myślenia;
- potrafi samodzielnie rozbudowywać wiedzę wyniesioną z zajęć i twórczo inspirować innych;
- potrafi wykorzystać różne techniki komunikacyjne.
KOMPETENCJE SPOŁECZNE
- ma świadomość odpowiedzialności za zachowanie dziedzictwa kulturowego społeczności lokalnej i globalnej;
- wykazuje refleksję nad istotą przemian w edukacji na przestrzeni wieków;
- potrafi uczestniczyć w dyskusji, podbudowując wypowiedź poglądami różnych autorów;
- potrafi pracować w zespole, szanując zdania innych i dokonując samooceny własnych sądów i przekonań;
- ma świadomość poziomu swojej wiedzy i kompetencji, rozumie konieczność ciągłego rozwoju;
- ma świadomość znaczenia dydaktyki i jej zastosowania w działaniach społecznych i zawodowych;
- rozumie problemy etyki zawodowej nauczyciela języka polskiego.
Kryteria oceniania
Wykłady prowadzone są metodą syntetyczną z elementami metody analitycznej, czyli metodą interaktywną z zastosowaniem polisensorycznej poglądowości aktywnej. Studenci będą proszeni o wsześniejszą lekturę zadanych tekstów i ich krytyczną analizę podczas zajęć.
Studenci będą oceniani na podstawie aktywnego uczestniczenia w zajęciach oraz pracy zaliczeniowej (eseju) na ocenę.
Praktyki zawodowe
Nie są przewidziane.
Literatura
1. Cz. Kupisiewicz, Dydaktyka ogólna, Warszawa 2000.
2. J. Półturzycki, Dydaktyka dla nauczycieli, Toruń 1999.
3. Język, dydaktyka, komunikacja, red. J. Wiertlewska, Toruń 2017.
4. D. Klus-Stańska, Dydaktyka wobec chaosu pojęć i zdarzeń, Warszawa 2010.
5. Pedagogika. Podręcznik akademicki, red. B. Śliwerski, Z. Kwieciński, Warszawa 2019.
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: