Psychologiczno-pedagogiczne aspekty warsztatu nauczyciela w praktyce szkolnej - Klinika Kariery 3007-N1A3PA
Współczesna sytuacja pandemiczna (nieobecność w szkole, nauczanie zdalne, izolacja społeczna, konsekwencje psychologiczne) stawia przed nauczycielem spore wyzwania, gdyż konsekwencje dzisiejszej sytuacji edukacyjnej z pewnością będą jeszcze wpływać na dzieci i młodzież w przyszłości. Dlatego poza bardzo ważnymi umiejętnościami metodycznymi nauczyciel powinien nabyć także umiejętności psychologiczno-pedagogiczne, umożliwiające mu pracę z różnymi grupami uczniów (z trudnościami społecznymi, poznawczymi, emocjonalnymi...). Umiejętności takie powinny zostać nabyte także w praktyce.
Taki jest cel niniejszego warsztatu – pozwala on w warunkach zdalnych , poprzez realizację ćwiczeń, studiów przypadków czy scenek przećwiczyć w grupie opisane powyżej umiejętności. Dlatego też, warsztat umożliwia uzyskanie kompetencji zawodowych, koniecznych w pracy w szkole oraz umiejętności komunikacyjnych (min. pracy w grupie, interpersonalnych).
Niniejszy warsztat podzielony został na trzy części. W pierwszej z nich refleksji zostanie poddana sytuacja uczniów (dydaktyczna i psychologiczna) po pandemii COVID-19. W drugiej zastanowimy się nad pracą z uczniami o szczególnych potrzebach edukacyjnych i umiejętnościami integracji grupy i pracy grupowej; w trzeciej zaś studenci będą mogli w warsztatowy sposób przećwiczyć najważniejsze psychologiczne oraz pedagogiczne umiejętności interpersonalne, przydatne do pracy w szkole.
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Efekty kształcenia
Po zakończeniu kursu student:
W zakresie wiedzy:
-) zna podstawowe reguły i techniki rozmowy wspierającej,
-) określa wpływ pandemii COVID-19 na sytuację uczniów i nauczycieli,
-) zna zasady tworzenia się i trwania grupy,
-) zna największe zagrożenia psychologiczne w pracy nauczyciela,
-) określa grupową, rodzinną i osobowościową charakterystykę funkcjonowania ucznia.
W zakresie umiejętności:
-) potrafi przeprowadzić podstawową rozmowę psychologiczną,
-) stosuje techniki rozmowy psychologicznej, określa ich funkcje,
-) potrafi odczytywać podstawowe sygnały werbalne i pozawerbalne w komunikacji,
-) korzysta z informacji zwrotnej, potrafi ją przekazać uczniowi,
-) odczytuje sygnały werbalne i pozawerbalne w komunikacji, zna ich znaczenie,
-) określa i interpretuje swoje emocje w kontekście pracy szkolnej,
-) korzysta z umiejętności psychologicznych w pracy z grupą,
-) wykorzystuje nowoczesne techniki dydaktyczne w pracy zdalnej i tradycyjnej.
W zakresie kompetencji społecznych:
-) rozumie potrzebę ciągłego kształcenia umiejętności psychologicznych i samorozwoju w pracy nauczyciela,
-) rozumie potrzebę znajomości metod pracy zdalnej,
-) zdaje sobie sprawę z emocjonalnych i poznawczych trudności uczniów i nauczycieli w sytuacjach kryzysowych,
-) zdaje sobie sprawę z konieczności współpracy z pedagogiem i psychologiem w trakcie pracy w szkole.
Kryteria oceniania
1. Obecność na minimum 80% zajęć.
2. Aktywny udział w zajęciach (20%).
3. Napisanie pracy zaliczeniowej/wykonanie ćwiczenia (80%).
Praktyki zawodowe
Ekwiwalent praktuk pedagogicznych
Literatura
1. G. Ptaszek, G. Stunża, J.Pyżalski, M. Dębski, M. Bigaj, Edukacja zdalna: co stało się z uczniami, ich rodzicami i nauczycielami, Gdańsk, 2020 (dostęp online: https://zdalnenauczanie.org/wp-content/uploads/2020/10/ZDALNA-EDUKACJA_FINAL.pdf)
2. Edukacja w czasach pandemii wirusa COVID-19, red. J. Pyżalski, Warszawa 2020
3. E. Pisula i in, Nauczyciele w sytuacji powrotu do szkół w czasie pandemii SARS-CoV-2, (raport z badań), Warszawa 2020, dostęp online: http://psych.uw.edu.pl/wp-content/uploads/sites/98/2020/11/Raport_Pisula_i_wsp_2020.pdf
4. P. Długosz, Krakowska młodzież w warunkach kwarantanny COVID-19, (raport z badań), 2020, dostęp online: https://www.researchgate.net/profile/Piotr-Dlugosz-2/publication/340548160_Krakow_youth_in_the_conditions_of_the_COVID-19_quarantine/links/5e90485392851c2f52912522/Krakow-youth-in-the-conditions-of-the-COVID-19-quarantine.pdf
5. Stanowisko 10. zespołu ds. COVID-19 przy Prezesie PAN: Konsekwencje pandemii COVID-19 dla zdrowia psychicznego i edukacji dzieci i młodzieży, dostęp online: https://informacje.pan.pl/index.php/informacje/materialy-dla-prasy/3233-stanowisko-10-zespolu-ds-covid-19-przy-prezesie-pan-konsekwencje-pandemii-covid-19-dla-zdrowia-psychicznego-i-edukacji-dzieci-i-mlodziezy
6. D. Johnson, ,,Podaj dłoń",przeł. B. Czarnecka, Warszawa 1992.
7. G. King, ,,Umiejętności terapeutyczne nauczyciela", przeł. J. Bartosik, Gdańsk 2003.
8. W. Sztander, ,,Rozmowy, które pomagają", Warszawa 1999.
9. A. Włodarczyk, ,,Styl terapeutyczny nauczyciela polonisty", Kraków 2007.
10. G. Poraj, ,,Od pasji do frustracji. Modele psychologicznego funkcjonowania nauczycieli", Łódź 2009.
11. D. Łazarska, Problem przygotowania zawodowego nauczycieli polonistów, „Annales Uni-versitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia ad Didacticam Litterarum Polonarum et Lingaue Polonae Pertinentia II” 2010, nr 79,
12. A. Lasota, E. Pisarzowska Pożądane cechy osobowości nauczyciela-pedagoga w ujęciu klasycznych i współczesnych koncepcji , „Pedagogika Przedszkolna i Wczesnoszkolna” 2016, nr 1(7),
13. M. Konieczna-Sucharska, Miękkie i twarde kompetencje nauczycieli, „Zeszyty Naukowe Politechniki Częstochowskiej. Zarządzanie” 2015, t. 19,
14. R. E. Bernacka, I. Pufal-Struzik I, M. Gierczyk, Osobowość nauczyciela w ujęciu psychologicznym, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio J. Paedagogia-Psychologia” 2019, z. 4
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: