Rehabilitacja głosu po laryngektomii 3007-L1B1RG
Opanowanie przez studentów wiedzy i umiejętności praktycznych z zakresu rehabilitacji głosu i czynności biologicznych związanych ze zmienioną fizjologią (głos, mowa, połykanie, węch) u pacjentów po operacji laryngektomii całkowitej –opieka nad chorym od momentu usunięcia krtani.
Opanowanie wiedzy o metodach wytwarzania głosu zastępczego u pacjentów po laryngektomii całkowitej włączając w ten zakres dobór akcesoriów do wytwarzania głosu zastępczego.
Opanowanie wiedzy z zakresu epidemiologii, etiologii i metod leczenia raków krtani.
W cyklu 2024L:
Opanowanie przez studentów wiedzy i umiejętności praktycznych z zakresu rehabilitacji głosu i czynności biologicznych związanych ze zmienioną fizjologią (głos, mowa, połykanie, węch) u pacjentów po operacji laryngektomii całkowitej –opieka nad chorym od momentu usunięcia krtani. |
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Założenia (opisowo)
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
WIEDZA:
- Student w pogłębionym stopniuzna teorie naukowe z zakresu językoznawstwa oraz diagnozy i terapii logopedycznej, kryteria klasyfikacji zaburzeń mowy i opóźnień akwizycji systemu językowego i rozwoju mowy, a także najnowsze osiągnięcia i główne kierunki rozwoju ww. dyscyplin.
- W pogłębionym stopniu terminologię stosowaną w literaturze przedmiotu, zwłaszcza w zakresie językoznawstwa, a także zależność między logopedią a innymi dyscyplinami naukowymi.
-W pogłębionym stopniu terminologię oraz przyczyny występowania nowotworów w obrębie krtani, zna metody leczenia i rozróżnia nazewnictwo: laryngektomia częściowa, całkowita, chordektomia. Zna rozpoznania medyczne stosowane w otolaryngologii dotyczące nowotworów.
-W pogłębionym stopniu rozpoznaje, opisuje i rozumie skutki operacji całkowitego usunięcia krtani. Zna różne sposoby rehabilitacji głosu zastępczego i metody wywoływania go, rozumie mechanizm zaburzeń połykania, które mogą wystąpić po laryngektomii. Student wie w jaki sposób metodologicznie zaplanować terapię głosu, mowy i połykania uwzględniając różnice w potrzebach pacjentów.
-Zna zasady opieki okołooperacyjnej i ambulatoryjnej nad pacjentem po operacji laryngektomii całkowitej. - Zna klasyfikację głosu przełykowego i poziomu opanowania mowy przełykowej wg Pruszewicza. Posiada podstawową wiedzę z zakresu psychoonkologii osób z nowotworami głowy i szyi.
UMIEJĘTNOŚCI:
-We właściwy sposób oceniać, krytycznie analizować, syntetyzować i interpretować objawy językowe charakterystyczne dla zaburzonego rozwoju mowy i nabytych zaburzeń mowy, a także wyniki badań aparaturowych oraz logopedycznych testów diagnostycznych.
-W sposób zgodny z przyjętymi standardami komunikacyjnymi stosowanymi w opiece logopedycznej i medycznej przekazywać pacjentowi i/lub jego opiekunom informacje o stanie jego mowy, określać zasady i warunki współpracy, przedstawiać program postępowania logopedycznego.
-Odpowiednio i samodzielnie planować postępowanie diagnostyczne i profilaktyczne w logopedii, dokumentować zajęcia logopedyczne, opracowywać i realizować działania terapeutyczne i usprawniające, uwzględniające możliwości i potrzeby pacjenta, a także oceniać skuteczność stosowanych metod i weryfikować je w zależności od efektów.
-We właściwy sposób oceniać, krytycznie analizować, syntetyzować i interpretować objawy pozajęzykowe, uwarunkowane patologicznymi procesami zachodzącymi w narządach mowy, głosu i słuchu, charakterystyczne dla zaburzonego rozwoju mowy i nabytych zaburzeń mowy, a także wyniki medycznych badań laboratoryjnych i aparaturowych; rzeczowo i zrozumiale przekazywać pacjentowi i/lub jego opiekunom informacje dotyczące biologicznych aspektów jego mowy.
-Opracowywać i realizować w ramach ćwiczeń działania usprawniające, uwzględniając możliwości i potrzeby pacjenta oraz moment terapeutyczny, wykorzystując czynnie wiedzę z zakresu zmian funkcji narządów po operacji laryngektomii.
-Umie uwzględnić w terapii logopedycznej ćwiczenia usprawniające połykanie. Student potrafi przeprowadzić wywiad logopedyczny dla pacjentów po laryngektomii całkowitej, rozumiejąc zasadność poszczególnych pytań i wysnuwają wnioski do postępowania terapeutycznego.
Współpracować z lekarzem w zakresie oceny predyspozycji do opanowania głosu przetokowego i rekomendacji w zakresie doboru metody rehabilitacji głosu.
-Student umie odczytać informacje zawarte w rozpoznaniu medycznym dokonanym przez otolaryngologa lub foniatrę. Na tej podstawie dostosowuje swoje działania terapeutyczne do indywidualnych potrzeb pacjenta
KOMPETENCJE SPOŁECZNE:
-Podejmowania odpowiedzialnych działań diagnostyczno-terapeutycznych, mając świadomość zależności między skutecznością działania a wyborem właściwej metody terapii
-Umiejętnego rozpoznania sytuacji emocjonalno-społecznej pacjenta i jego rodziny, a także rozwiązania trudności wynikających z tej sytuacji, będąc świadomym praw pacjenta i respektując je.
- Odpowiedzialności za podejmowane działania diagnostyczno-terapeutyczne i rozumie ich ogromną rolę dla funkcjonowania społecznego pacjenta.
Kryteria oceniania
WYKŁAD: kontrola obecności
ĆWICZENIA: kontrola obecności, możliwe wejściówki i kontrolne odpowiedzi ustne;
EGZAMIN TESTOWY: dopuszcza zaliczenie wykładów i ćwiczeń. Należy zapoznać się z literaturą z sylabusa
WYKŁAD: 100% obecności lub 1 nb, która podnosi próg zaliczenia na egzaminie do 60%
ĆWICZENIA: 100% obecności + aktywny udział w ćwiczeniach warunkuje ich zaliczenie;
EGZAMIN TESTOWY: Ocenę pozytywną z egzaminu testowego otrzymuje student, który uzyskał 50%+1 poprawnych odpowiedzi z testu i ma 100% obecności na wykładach lub 60%+1 dla studentów z jedną usprawiedliwioną nieobecnością na wykładzie.
Literatura
OBOWIĄZKOWA:
1.Sinkiewicz A., Mackiewicz-Nartowicz H., Rozwój kompleksowej rehabilitacji pacjentów po operacji wycięcia krtani w Polsce. [w:] Medycyna w logopedii, red. J. Błeszyński, Harmonia Universalis, Gdańsk, 2013 r.
2.Pruszewicz A., Foniatria kliniczna, PZWL, Warszawa, 1992 r..
3.Swallowing after total laryngecomy, [w:] Voice restoration after total laryngectomy. Current science and future perspective, pod red. Nayak U., Kazi R., 2009 r.
4.Sinkiewicz A., Propozycje standardów postepowania rehabilitacyjnego po laryngektomii całkowitej., [w:] Otolaryngol.Pol. 2004:58(4) s. 753-756.
5.Osuch-Wójcikiewicz E., Bruzgielewicz A.,(Red) Rak krtani o czym należy wiedzieć jak posępować?
6.Poradnik dla chorych., GEMINI-ART., 2014 r.
Kowalczuk A., Zeszyt do ćwiczeń głosu i mowy dla osób po całkowitym usunięciu krtani, Białystok, 2001 r.
7.Lipiec, D., Głos i mowa osób po laryngektomii, [w:] Diagnoza i terapia w logopedii, Porayski-Pomsta J., Warszawa, 2008 r.
8.Sinkiewicz A., Rak krtani. Poradnik dla pacjentów, logopedów i lekarzy, Wyd. PTL, Bydgoszcz, 1992 r.
Kamuda-Lewtak J.,
9.Standardy postępowania logopedycznego w przypadku osób laryngektomowanych, [w:] Logopedia. Standardy postępowania logopedycznego, nr 37, Lublin, 2008 r.
10.Lipiec D., Kryteria oceny jakości głosu i mowy przełykowej u osób po laryngektomii całkowitej. [w:] Wieloaspektowość diagnozy i terapii logopedycznej, pod red. K. Kokot. Oficyna Wydawnicza ATUT – Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe, Wrocław 2012 r.
11.De Walden - Gałuszko K., Psychoonkolgia w praktyce klinicznej, Wyd. PZWL, Warszawa, 2012 r.
UZUPEŁNIAJĄCA:
1.Janczewski G., Otolaryngologia praktyczna; Wydawnictwo Via Media Gdańsk 2005 r., T. II., s.439-460, 506-524.
2.Janczewski G., Osuch-Wójcikiewicz E. (Red); Rak krtani i gardła dolnego. α-Medica press, 2002 r.
3.Niemczyk K., Jurkiewicz D., Składzień J., Stankiewicz Cz., Szyfter W.,(Red) Otorynolaryngologia Kliniczna, Medipage, T.II, s.361-609, 2015 r.
4.Szyfter W., Nowotwory w otorynolaryngologii, Termedia, s. 475-484, 2012 r.
5.Quality-of-life issues after total laryngetomy, [w:] Voice restoration after total laryngectomy. Current science and future perspective, pod red. Nayak U., Kazi R., 2009 r.
6.Seeman M., (1961), Rehabilitacja głosu i mowy po usunięciu krtani, Logopedia, z.2,.
7.Kowalczuk A. M., (red.), Humanitarny wymiar cierpienia, PTL, Białystok, 2000 r.
8.Hamerlicka-Latecka A., Onkologopedia – o potrzebie stworzenia nowej specjalności w logopedii, [w:] Medycyna w logopedii, pod red. J. Błeszyński, Harmonia Universalis, Gdańsk, 2013 r.
9.Szyfter W., (Red), Nowotwory w otorynolaryngologii, Termedia ,2012 r.
Shah J., Chirurgia i onkologia głowy i szyi, Urban and Partner, 2014 r.
10.Okła S., Chirurgiczna rehabilitacja głosu po całkowitej laryngektomii, PZWL, Warszawa, 2007 r.
11.Otolaryngologia Polska
Polski Przegląd Otorynolaryngologiczny
Więcej informacji
Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: