Wprowadzenie do psychoakustyki
3007-L1A3WP
Przedmiot wprowadza w tematykę metodyki psychoakustycznego badania układu słuchu. Obejmuje zakres wiedzy dotyczącej poznania właściwości dźwięku, anatomii i fizjologii układu słuchowego, postrzeganie głośności sygnału, wysokości dźwięku, percepcji barwy, postrzegania mowy, rozdzielczości częstotliwościowej, teorii wstęg krytycznych i krzywych strojenia oraz przetwarzanie sygnałów w układzie słuchowym.
W cyklu 2023L:
Fizyczne podstawy dźwięku. Mechanizm powstawania dźwięku. Równanie fali akustycznej. Fala sinusoidalna. Natężenie fali akustycznej. Decybele. Rozchodzenie się fali akustycznej. Impedancja Odbicie, pochłanianie i ugięcie fal akustycznych. Drgania układu i zjawisko rezonansu. Rozchodzenie się fali akustycznej w rurze. Dudnienie. Modulacja amplitudy. Modulacja częstotliwości. Modulacja mieszana. Zniekształcenia nieliniowe. Filtrowanie i przetwarzanie sygnału. Określenie częstotliwości dźwięku. Rodzaje filtrów i ich właściwości. Filtracja cyfrowa. Próbkowanie sygnału. Kwantowanie sygnału.
Budowa i funkcjonowanie systemu słuchowego. Budowa ucha zewnętrznego, środkowego i wewnętrznego. Drgania błony podstawnej. Komórka nerwowa i jej funkcja. Komórki słuchowe, ich połączenia i funkcje. Synchroniczność fazowa. Supresja dwutonowa. Drogi nerwowe wyższych pięter systemu słuchowego. Czynności neuronów w polu słuchowym kory mózgu. Poglądy dotyczące procesów słyszenia i kodowania dźwięku. Percepcja dźwięku w dziedzinie amplitudy. Próg słyszalności. Głośność dźwięku. Krzywe równej głośności. Skalowanie głośności. Wpływ parametrów widmowych i czasowych na głośność. Dyskryminacja zmian natężenia dźwięku. Prawo Webera. Progi dyskryminacji zmian natężenia dźwięku. Dyskryminacja obwiedni widma. Maskowanie dźwięku. Maskowanie równoczesne i nierównoczesne. Maskowanie dźwięku o zmiennej obwiedni. Pasmo krytyczne. Filtry słuchowe. Filtry słuchowe wyznaczone metodą Pattersona. Psychofizyczne krzywe strojenia. Percepcja dźwięku w dziedzinie częstotliwości. Percepcja wysokości tonu. Wysokość tonu. Dyskryminacja częstotliwości tonów. Teoria percepcji wysokości tonów rezydualna. Zależność wysokości rezydualnej od struktury widmowo- czasowej sygnału. Percepcja wysokości w przypadku dudnień. Modele percepcji wysokości rezydualnej. Percepcja wysokości dźwięków muzycznych. Wysokość, interwały oraz skale muzyczne. Słuch absolutny i relatywny. Percepcja barwy dźwięku. Czym jest barwa dźwięku? Metody oceny barwy dźwięku. Inne cechy wrażenia słuchowego związane z barwą. Subiektywne i obiektywne badania słuchu. Słuchowe potencjały wywołane. Otoemisja akustyczna. Badania audiometryczne u dzieci. Audiometria mowy. Percepcja dźwięku w dziedzinie czasu. Rozdzielczość czasowa systemu słuchowego. Detekcja przerwy czasowej. Dyskryminacja kolejności czasowej sygnałów. Dyskryminacja czasu trwania sygnału. Detekcja asynchrniczności czasowej składowych spektralnych. Funkcja czasowa przeniesienia modulacji. Modele rozdzielczości czasowej. Sumowanie czasowe. Detekcja i dyskryminacja w aspekcie sumowania czasowego. Modele sumowania czasowego. Percepcja dźwięków mowy. Wytwarzanie dźwięków mowy i ich struktura widmowa. Specyfika percepcji dźwięków mowy. Znaczenie zmian częstotliwości i amplitudy. Percepcja kategorialna. Dychotyczna prezentacja dźwięków mowy. Zagadnienie wyrazistości i zrozumiałości mowy. Modele percepcji dźwięków mowy. Percepcja obiektów słuchowych. Identyfikacja i segregacja obiektów słuchowych. Percepcja sekwencji czasowej dźwięków. Zasady organizacji percepcji słuchowej. Percepcja dźwięku w przypadku zaburzeń słuchu. Zaburzenia związane z percepcją głośności i selektywnością częstotliwościową. Patologiczne narastanie głośności. Rozdzielczość częstotliwościowa. Problem szumów usznych. Metody badań zaburzeń słuchu. Percepcja dźwięku wspomaganego aparatem słuchowym. Budowa i rodzaje aparatów słuchowych. Miernictwo aparatów słuchowych. Stosowanie i dopasowywanie aparatów słuchowych. Rola implantów ślimakowych w percepcji dźwięku. Percepcja binauralna. Lokalizacja źródła dźwięku. Lokalizacja dźwięku w płaszczyźnie horyzontalnej i środkowej. Ocena słuchowa odległości od źródła. Lokalizacja źródła w przestrzeni zamkniętej. Percepcja ruchu źródła dźwięku. Ocena słuchowa odległości źródła. Lokalizacja źródła w przestrzeni zamkniętej. Lateralizacja dźwięku. Lateralizacja dźwięku w zależności od międzyusznej różnicy czasu i natężenia dźwięku. Progi międzyusznej różnicy czasu i natężenia dźwięku. Fuzja i dudnienia binauralne. Adaptacja binauralna. Binauralna różnica poziomu maskowania. Binauralna percepcja dźwięków zmodulowanych. Modele percepcji binauralnej. Psychoakustyka i audiologia. Psychoakustyka i elektroakustyka. Psychoakustyka i akustyka pomieszczeń. Inne zastosowanie psychoakustyki. Percepcja wysokości dźwięków złożonych
|
W cyklu 2024L:
Fizyczne podstawy dźwięku. Mechanizm powstawania dźwięku. Równanie fali akustycznej. Fala sinusoidalna. Natężenie fali akustycznej. Decybele. Rozchodzenie się fali akustycznej. Impedancja Odbicie, pochłanianie i ugięcie fal akustycznych. Drgania układu i zjawisko rezonansu. Rozchodzenie się fali akustycznej w rurze. Dudnienie. Modulacja amplitudy. Modulacja częstotliwości. Modulacja mieszana. Zniekształcenia nieliniowe. Filtrowanie i przetwarzanie sygnału. Określenie częstotliwości dźwięku. Rodzaje filtrów i ich właściwości. Filtracja cyfrowa. Próbkowanie sygnału. Kwantowanie sygnału.
Budowa i funkcjonowanie systemu słuchowego. Budowa ucha zewnętrznego, środkowego i wewnętrznego. Drgania błony podstawnej. Komórka nerwowa i jej funkcja. Komórki słuchowe, ich połączenia i funkcje. Synchroniczność fazowa. Supresja dwutonowa. Drogi nerwowe wyższych pięter systemu słuchowego. Czynności neuronów w polu słuchowym kory mózgu. Poglądy dotyczące procesów słyszenia i kodowania dźwięku. Percepcja dźwięku w dziedzinie amplitudy. Próg słyszalności. Głośność dźwięku. Krzywe równej głośności. Skalowanie głośności. Wpływ parametrów widmowych i czasowych na głośność. Dyskryminacja zmian natężenia dźwięku. Prawo Webera. Progi dyskryminacji zmian natężenia dźwięku. Dyskryminacja obwiedni widma. Maskowanie dźwięku. Maskowanie równoczesne i nierównoczesne. Maskowanie dźwięku o zmiennej obwiedni. Pasmo krytyczne. Filtry słuchowe. Filtry słuchowe wyznaczone metodą Pattersona. Psychofizyczne krzywe strojenia. Percepcja dźwięku w dziedzinie częstotliwości. Percepcja wysokości tonu. Wysokość tonu. Dyskryminacja częstotliwości tonów. Teoria percepcji wysokości tonów rezydualna. Zależność wysokości rezydualnej od struktury widmowo- czasowej sygnału. Percepcja wysokości w przypadku dudnień. Modele percepcji wysokości rezydualnej. Percepcja wysokości dźwięków muzycznych. Wysokość, interwały oraz skale muzyczne. Słuch absolutny i relatywny. Percepcja barwy dźwięku. Czym jest barwa dźwięku? Metody oceny barwy dźwięku. Inne cechy wrażenia słuchowego związane z barwą. Subiektywne i obiektywne badania słuchu. Słuchowe potencjały wywołane. Otoemisja akustyczna. Badania audiometryczne u dzieci. Audiometria mowy. Percepcja dźwięku w dziedzinie czasu. Rozdzielczość czasowa systemu słuchowego. Detekcja przerwy czasowej. Dyskryminacja kolejności czasowej sygnałów. Dyskryminacja czasu trwania sygnału. Detekcja asynchrniczności czasowej składowych spektralnych. Funkcja czasowa przeniesienia modulacji. Modele rozdzielczości czasowej. Sumowanie czasowe. Detekcja i dyskryminacja w aspekcie sumowania czasowego. Modele sumowania czasowego. Percepcja dźwięków mowy. Wytwarzanie dźwięków mowy i ich struktura widmowa. Specyfika percepcji dźwięków mowy. Znaczenie zmian częstotliwości i amplitudy. Percepcja kategorialna. Dychotyczna prezentacja dźwięków mowy. Zagadnienie wyrazistości i zrozumiałości mowy. Modele percepcji dźwięków mowy. Percepcja obiektów słuchowych. Identyfikacja i segregacja obiektów słuchowych. Percepcja sekwencji czasowej dźwięków. Zasady organizacji percepcji słuchowej. Percepcja dźwięku w przypadku zaburzeń słuchu. Zaburzenia związane z percepcją głośności i selektywnością częstotliwościową. Patologiczne narastanie głośności. Rozdzielczość częstotliwościowa. Problem szumów usznych. Metody badań zaburzeń słuchu. Percepcja dźwięku wspomaganego aparatem słuchowym. Budowa i rodzaje aparatów słuchowych. Miernictwo aparatów słuchowych. Stosowanie i dopasowywanie aparatów słuchowych. Rola implantów ślimakowych w percepcji dźwięku. Percepcja binauralna. Lokalizacja źródła dźwięku. Lokalizacja dźwięku w płaszczyźnie horyzontalnej i środkowej. Ocena słuchowa odległości od źródła. Lokalizacja źródła w przestrzeni zamkniętej. Percepcja ruchu źródła dźwięku. Ocena słuchowa odległości źródła. Lokalizacja źródła w przestrzeni zamkniętej. Lateralizacja dźwięku. Lateralizacja dźwięku w zależności od międzyusznej różnicy czasu i natężenia dźwięku. Progi międzyusznej różnicy czasu i natężenia dźwięku. Fuzja i dudnienia binauralne. Adaptacja binauralna. Binauralna różnica poziomu maskowania. Binauralna percepcja dźwięków zmodulowanych. Modele percepcji binauralnej. Psychoakustyka i audiologia. Psychoakustyka i elektroakustyka. Psychoakustyka i akustyka pomieszczeń. Inne zastosowanie psychoakustyki. Percepcja wysokości dźwięków złożonych
|
Rodzaj przedmiotu
obowiązkowe
Tryb prowadzenia
w sali
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Student posiada wiedzę na temat :
• Właściwości dźwięku oraz anatomii i fizjologii układu słuchowego.
• Postrzegania głośności sygnału.
• Postrzegania wysokości dźwięku. Przestrzenna percepcja dźwięków. Słuchowa ocena odległości.
• Percepcji barwy. Postrzegania rytmu. Identyfikacji obiektów słuchowych. Ogólnych zasad organizacji percepcyjnej.
• Postrzegania mowy. Modeli percepcji mowy. Wpływ zakłóceń na zrozumiałość mowy.
• Rozdzielczości częstotliwościowej. Teorii wstęg krytycznych i krzywych strojenia. Przetwarzanie sygnałów w układzie słuchowym.
• Zastosowanie badań psychoakustycznych do kompensowania ubytku słuchu projektowanie aparatów słuchowych, implanty ślimakowe. Psychoakustyczne aspekty odtwarzania dźwięków
Umiejętności:
Student potrafi przeprowadzić i zinterpretować audiometryczne próby progowe i nadprogowe.
Student potrafi współpracować z lekarzem otolaryngologiem i audiologiem.
Kompetencje społeczne:
Jest świadomy odpowiedzialności za podejmowane działania diagnostyczno-terapeutyczne.
Kryteria oceniania
Warunkiem zaliczenia są: aktywny udział we wszystkich zajęciach i zdanie kolokwium. Zaliczenie odbędzie się w sesji letniej i będzie w formie testowej. Zaliczenie obejmuje materiał prezentowany na wykładach i ćwiczeniach.
Literatura
1. „Wprowadzenie do psychologii słyszenia” B. C. j. Moore, Wydawnictwo Naukowe PWN, 1999.
2. „Otorynolaryngologia praktyczna”. Red. G. Janczewski. Via Media 2005.
W cyklu 2023L:
Obowiązkowa „Otorynolaryngologia praktyczna”. Red. G. Janczewski. Via Media 2005 Uzupełniająca „Wprowadzenie do psychologii słyszenia” B. C. J. Moore, Wydawnictwo Naukowe PWN, 1999. „Dźwięk i jego percepcja. Aspekty fizyczne i psychoakustyczne” E. Ozimek, Wydawnictwo naukowe PWN, 2002
|
W cyklu 2024L:
Obowiązkowa „Otorynolaryngologia praktyczna”. Red. G. Janczewski. Via Media 2005 Uzupełniająca „Wprowadzenie do psychologii słyszenia” B. C. J. Moore, Wydawnictwo Naukowe PWN, 1999. „Dźwięk i jego percepcja. Aspekty fizyczne i psychoakustyczne” E. Ozimek, Wydawnictwo naukowe PWN, 2002
|
Uwagi
W cyklu 2023L:
Student ma obowiązek zgłosić się na zaliczenie praktyczne/teoretyczne w wyznaczonym terminie. W przypadku niestawienia się, bądź niezaliczenia, studentowi przysługuje jeden termin poprawkowy ustalony przez prowadzącego. Sprawy nieuregulowane niniejszym regulaminem będą rozstrzygane indywidualnie przez kierownictwo Kliniki Otolaryngologii Dziecięcej Zakaz wykonywania zdjęć i nagrywania wykładów oraz ćwiczeń Zajęcia kończą się zaliczeniem praktycznym i teoretycznym. Prowadzący zajęcia: Magdalena Frąckiewicz, Piotr Pasternak, Andrzej Senderski, Martyna Falkowska, Agnieszka Gajdemska-Koguciuk
|
W cyklu 2024L:
Student ma obowiązek zgłosić się na zaliczenie praktyczne/teoretyczne w wyznaczonym terminie. W przypadku niestawienia się, bądź niezaliczenia, studentowi przysługuje jeden termin poprawkowy ustalony przez prowadzącego. Sprawy nieuregulowane niniejszym regulaminem będą rozstrzygane indywidualnie przez kierownictwo Kliniki Otolaryngologii Dziecięcej Zakaz wykonywania zdjęć i nagrywania wykładów oraz ćwiczeń Zajęcia kończą się zaliczeniem praktycznym i teoretycznym. Prowadzący zajęcia: Magdalena Frąckiewicz, Piotr Pasternak, Andrzej Senderski, Martyna Falkowska, Agnieszka Gajdemska-Koguciuk
|
Więcej informacji
Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów
(i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć -
szukaj w planach studiów odpowiednich programów.
Ten przedmiot jest związany z programami:
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i
terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: