Koncepcje kształcenia polonistycznego w polskiej szkole - język, literatura, kultura 3007-C062EG1
Celem zajęć jest przygotowanie pracy badawczej, której efektem będzie rozprawa magisterska z zakresu uczenia się i nauczania języka polskiego na II i/lub III etapie edukacyjnym. Obszar tematyczny seminarium obejmuje koncepcje kształcenia polonistycznego w perspektywie synchronicznej i / lub diachronicznej, choć można założyć, że główny nacisk zostanie położony na koncepcje po 1989 roku aż po dzień dzisiejszy.
Seminarzyści będą mogli poruszać wszelkie zagadnienia dotyczące kształcenia polonistycznego. Mogą przyjąć perspektywę językoznawczą lub literaturoznawczą, a także połączyć obie (integrowanie treści). Możliwe są także projekty dotyczące edukacji medialnej (w tym filmowej) na lekcjach języka polskiego. Chętni mogą także zaangażować się w badania kompetencji polonistycznych uczniów prowadzonych przez pracowników Zakładu Edukacji Polonistycznej i Kształcenia Ustawicznego.
Proponowany zakres zagadnień (możliwa modyfikacja po rozpoznaniu preferencji uczestników seminarium):
- Nowy uczeń we współczesnej szkole (cyfrowi tubylcy vs. cyfrowi imigranci)
- Uczeń o specjalnych potrzebach edukacyjnych
- Neurodydaktyka (nie tylko) polonistyczna - fakty i mity.
- Dyskurs edukacyjny dawniej i dziś.
- Stare i nowe koncepcje nauczania języka (o języku).
- Stare i nowe koncepcje nauczania literatury (o literaturze).
- Programy, podręczniki, podstawy programowe.
- Metody, cele, zakres badań edukacyjnych.
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Założenia (opisowo)
Efekty kształcenia
WIEDZA (Absolwent zna i rozumie: )
— fakty z zakresu językoznawstwa i/lub literaturoznawstwa w stopniu pozwalającym mu napisać pracę dyplomową
— metodologie językoznawcze i/lub literaturoznawcze oraz z zakresu pedagogiki
UMIEJĘTNOŚCI (Absolwent potrafi: )
napisać dłuższą spójną pracę naukową:
— opartą na precyzyjnie sformułowanej wyjściowej tezie i wyrazistych pytaniach badawczych;
— wykorzystującą świadomie wybraną metodę badawczą;
— poprawną i konsekwentną pod względem metodologicznym;
— właściwie osadzoną w samodzielnie zrekonstruowanym i krytycznie rozpoznanym stanie badań;
— popartą zgromadzonym materiałem dowodowym;
— składającą się z argumentów logicznie prowadzących do konkluzji;
— eksponującą celowość i atrakcyjność poruszanej problematyki;
— poprawną pod względem językowym, także w zakresie korzystania ze stylu naukowego;
— obudowaną poprawnie i kompletnie sporządzonymi przypisami i bibliografią;
— mieszczącą się w obowiązujących limitach objętości
ustnie zaprezentować swoje badania na każdym ich etapie:
— precyzyjnie definiując założenia i cele badawcze;
— dokonując właściwej selekcji problemów, przykładów i argumentów;
— uzasadniając celowość i atrakcyjność omawianej problematyki;
— wypowiadając się językiem bogatym, poprawnym, także w zakresie użycia stylu naukowego;
— utrzymując uwagę słuchaczy;
— wykorzystując przejrzyste techniki prezentacji badań (np. handouty, prezentacje multimedialne)
— dyskutując w sposób rzeczowo uargumentowany;
— mieszcząc się w założonym limicie czasowym wystąpienia
student w swoich badaniach wykorzystuje techniki informacyjno-komunikacyjne
KOMPETENCJE SPOŁECZNE (Absolwent jest gotowy do: )
— pracy w grupie, wspierania procesu twórczego innych osób
— wzięcia odpowiedzialności za trafność przekazywanej wiedzy i kieruje się uczciwością naukową
— doceniania różnorodności i wielości opinii i kultur
Kryteria oceniania
Aktywny udział w zajęciach
Przygotowanie do zajęć (znajomość wskazanej literatury przedmiotu)
Po pierwszym roku student prezentuje projekt dotyczący przyszłej pracy magisterskiej; projekt zawiera:
1. roboczy tytuł rozprawy
2. główne tezy (hipotezy)
3. wstępny opis materiału badawczego
4. wybraną metodologię
5. roboczy konspekt
6. próbkę badań własnych
7. wstępną bibliografię
Na roku 2. ocenie podlega umiejętność referowania postępów pracy badawczej (fragmentów przygotowywanej pracy magisterskiej)
Frekwencja: w każdym semestrze dopuszczalne są 3 nieobecności
Praktyki zawodowe
Brak praktyk.
Literatura
K. Bakuła, Kształcenie w szkole podstawowej w świetle współczesnych teorii psychologicznych i lingwistycznych. Projekt nowej metodyki, Wrocław 1997
J. Bruner, Kultura edukacji, Kraków 2010
S. Falkowski, P. Stępień, Ciężkie Norwidy, czyli subiektywny przewodnik po literaturze polskiej, Warszawa 2009
P. Kasprzak, Z. A. Kłakówna i in., Edukacja w czasach cyfrowej zarazy, Toruń 2016
D. Klus-Stańska, Konstruowanie wiedzy w szkole, Olsztyn 2000
U. Kopeć, Z. Sibiga (red.), Kształcenie językowe w dobie kultury masowej-polisensorycznej, Rzeszów 2010
U. Kopeć, Z. Sibiga (red.), Kształcenie literackie w dobie kultury masowej-polisensorycznej, Rzeszów 2010
J. Nocoń, Lingwodydaktyka na progu XXI wieku. Konteksty - koncepcje - dylematy, Opole 2018
J.L. Pękala, Etos nauczycieli - mit czy rzeczywistość? Warszawa 2017
K. Potyrała, iEdukacja. Synergia nowych mediów i dydaktyki. Ewolucja - antynomie - konteksty, Kraków 2017
D. Rajewicz, Telewizja w edukacji polonistycznej. Obszary integracji, kształtowane kompetencje, Poznań 2012
Rubacha K., Metodologia badań nad edukacją, Warszawa 2008
M. Szymańska, Miedzy nauką o języku a rozwijaniem języka. Koncepcje kształcenia językowego na przełomie XX i XXI wieku, Kraków 2016
seria Edukacja nauczycielska polonisty, red. A. Janus-Sitarz, wyd. Universitas, Kraków (wybrane tomy)
lista lektur będzie sukcesywnie uzupełniana w trakcie trwania seminarium i dostosowywana do projektów badawczych studentów
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: