- Bioinformatyka i biologia systemów, stacjonarne, pierwszego stopnia
- Informatyka, stacjonarne, pierwszego stopnia
- Matematyka, stacjonarne, pierwszego stopnia
- Bioinformatyka i biologia systemów, stacjonarne drugiego stopnia
- Informatyka, stacjonarne, drugiego stopnia
- Matematyka, stacjonarne, drugiego stopnia
Podstawy antroponimii – co mówi o mnie moje imię i nazwisko 3003-PAT-OG
Zajęcia realizowane są w ramach IBIZA (Interdyscyplinarna Baza Internetowych Zajęć Akademickich) na platformie edukacyjnej dostępnej pod adresem:
Podczas kursu poruszona zostanie następująca problematyka:
Zajęcia 1. Onomastyka i antroponimia jako nauki interdyscyplinarne.
Zajęcia 2. Źródła do badań antroponimicznych.
Zajęcia 3. Słowniki i niezbędna literatura onomastyczna – gdzie i jak szukać informacji o imionach i nazwiskach.
Zajęcia 4. Imiona – zagadnienia teoretyczne, uwarunkowania prawne, klasyfikacje.
Zajęcia 5. Imię jako element języka:
• budowa językowa imion odziedziczonych;
• zasady adaptacji imion obcych do języka polskiego;
• imiona zdrobniałe – sposoby tworzenia;
Zajęcia 6. Imię jako element kultury:
• imię a religia;
• motywacje nadawania dzieciom imion dawniej i dziś;
• dwuimienność;
• społeczne zróżnicowanie imion.
Zajęcia 7. Nazwiska – zagadnienia teoretyczne, uwarunkowania prawne, klasyfikacje.
Zajęcia 8. Nazwiska jako elementy języka:
• badania słowotwórcze;
• cechy gwarowe odzwierciedlone w nazwiskach.
Zajęcia 9. Nazwiska chłopów.
Zajęcia 10. Nazwiska szlachty.
Zajęcia 11. Nazwiska mieszczan.
Zajęcia 12. Nazwiska Żydów w Polsce.
Zajęcia 13. Nazwiska żon i córek.
Zajęcia 14. Geograficzne zróżnicowanie nazwisk.
Zajęcia 15. Inne antroponimy: przezwiska, pseudonimy.
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Założenia (opisowo)
Efekty kształcenia
Po ukończeniu kursu student:
WIEDZA:
• wskazuje najważniejsze motywacje nadawania imion dawniej i dziś;
• wymienia cechy definicyjne nazwiska;
• podaje i opisuje różne klasyfikacje imion i nazwisk;
UMIEJĘTNOŚCI:
• potrafi prawidłowo dobierać źródła do badań antroponimicznych i dokonywać ich selekcji z uwagi na przedmiot badań;
• umie prawidłowo posługiwać się najważniejszymi słownikami antroponimicznymi oraz słownikami ogólnymi i gwarowymi języka polskiego jako materiałami pomocniczymi w badaniu nazwisk;
• potrafi zaklasyfikować imiona i nazwiska do poszczególnych grup klasyfikacyjnych;
• wskazuje najważniejsze cechy gwarowe odzwierciedlone w nazwiskach;
• wskazuje różnice w procesach kształtowania nazwisk poszczególnych grup społecznych i wyznaniowych w Polsce (chłopów, mieszczan, szlachty, Żydów);
• wskazuje czynniki pozajęzykowe wpływające na językowe ukształtowanie nazwisk.
POSTAWY:
• traktuje imiona i nazwiska jako element dziedzictwa narodowego;
• akceptuje potrzebę dbałości o rejestrowanie imion i nazwisk.
Kryteria oceniania
Na ocenę końcową składają się punkty uzyskane z:
• zadań;
• quizów;
• aktywności na forum;
• sprawdzianu końcowego.
Praktyki zawodowe
brak
Literatura
SŁOWNIKI:
Henryk Fros, Franciszek Sowa, Twoje imię. Przewodnik onomastyczno-hagiograficzny, Kraków 1995.
Samuel Bogumił Linde, Słownik języka polskiego, Warszawa 1951 (również: http://poliqarp.wbl.klf.uw.edu.pl/slownik-lindego/).
Kazimierz Rymut, Nazwiska Polaków. Słownik hisotryczno-etymologiczny, Kraków, 1999, t. 1-2.
Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, red. Filip Sulimierski, Bronisław Chlebowski, Władysław Walewski, Warszawa 1880-1895 (również: http://poliqarp.wbl.klf.uw.edu.pl/slownik-geograficzny)
Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych, red. Aleksandra Cieślikowa, t. 1-6, Kraków 2000-2002.
Słownik gwar polskich, oprac. Pracownia Dialektologii Polskiej PAN w Krakowie, t. 1-7, Kraków 1979-2007.
Słownik języka polskiego, red. Jan Karłowicz, Adam Kryński, Władysław Niedźwiedzki, t. 1-8, Warszawa 1900-1927 (również: http://poliqarp.wbl.klf.uw.edu.pl/slownik-warszawski/).
Słownik języka polskiego, red. Witold Doroszewski, Warszawa 1958-1969.
Słownik polszczyzny XVI wieku, red. Stanisław Bąk, Wrocław 1966-2010 (również: http://poliqarp.wbl.klf.uw.edu.pl/slownik-polszczyzny-xvi-wieku).
Słownik staropolski, red. Kazimierz Nitsch, Zenon Klemensiewicz, Witold Urbańczyk, Jan Safarewicz, Kraków 1953-2002.
Słownik staropolskich nazw osobowych, red. Witold Taszycki, t. 1-7, Wrocław 1965-1984.
Spis miejscowości w Polsce, red. Grzegorz Strycharz, Katowice 2005.
OPRACOWANIA:
Henryk Borek, Diachroniczne i synchroniczne klasyfikacje nazwisk polskich [w:]
Z polskich studiów slawistycznych V, Warszawa 1978.
Henryk Borek, Socjolingwistyczne aspekty imiennictwa, „Onomastica” t. XXIII, 1978.
Józef Bubak, Proces kształtowania się polskiego nazwiska chłopskiego i mieszczańskiego, Kraków 1986.
Stanisław Dubisz, O „nobilitacji” nazwisk mieszczańskich na Mazowszu w XVII i XVIII wieku, „Prace Filologiczne” XXXII.
Maria Kamińska, Nazwiska żon i dzieci w Łowickiem, „Onomastica” II, 1956.
Zofia Kowalik-Kaleta, Historia nazwisk polskich na tle społecznym i obyczajowym (XII-XV wiek), Warszawa 2007.
Zofia Kowalik-Kaleta, Nazwisko w kulturze polskiej, Warszawa 1998.
Monika Kresa, Nazwiska żon i córek w XIX-wiecznej antroponimii pogranicza Mazowsza i Podlasia (na przykładzie parafii Stoczek), „Prace Filologiczne” LII, 2007.
Anna Laszuk, Księgi metrykalne i stanu cywilnego w archiwach państwowych w Polsce, Warszawa 1998.
Maria Malec, Imię w polskiej antroponimii i kulturze, Kraków 2001.
Józef Matuszewski, Polskie nazwisko szlacheckie, Łódź 1975.
Polskie nazwy własne. Encyklopedia, red. Ewa Rzetelska-Feleszko, Kraków 1998.
Elżbieta Rudnicka-Fira, Antroponimia Krakowa od XVI do XVIII wieku. Proces kształtowania się nazwiska, Katowice 2004.
Ewa Rzetelska-Feleszko, W świecie nazw własnych, Kraków 2006.
Więcej informacji
Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:
- Bioinformatyka i biologia systemów, stacjonarne, pierwszego stopnia
- Informatyka, stacjonarne, pierwszego stopnia
- Matematyka, stacjonarne, pierwszego stopnia
- Bioinformatyka i biologia systemów, stacjonarne drugiego stopnia
- Informatyka, stacjonarne, drugiego stopnia
- Matematyka, stacjonarne, drugiego stopnia
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: