Leksykalna semantyka porównawcza 3003-P1B1SL
Na wykładzie poruszane będą następujące zagadnienia:
1. Historia badań językoznawczych i semantyki – główne kierunki w semantyce i ich rozwój.
2. Semantyka strukturalna: pola semantyczne, analiza na składniki bezpośrednie, definicja strukturalna.
3. Badania porównawcze – podstawowe zagadnienia.
4. Semantyka kognitywna: język jako zjawisko kognitywne, pojęcie konotacji, metafora ucieleśniona, teoria ram interpretacyjnych, teoria amalgamatów.
5. Współczesne badania w zakresie semantyki porównawczej – zakres, metodologia i osiągnięcia.
6. Semantyka porównawcza w praktyce: projekt „Porównawcza semantyka leksykalna”, EUROJOS.
7. Nazwy kolorów w ujęciu kontrastywnym.
8. Nazwy wymiarów w ujęciu kontrastywnym.
9. Widzenie i myślenie z perspektywy porównawczej.
10. Jak mówi się o emocjach w różnych językach.
11. W sieci semantycznej – o problemach z tworzeniem wordnetów dla różnych języków.
12. Ramy interpretacyjne z perspektywy porównawczej. Projekt FrameNet.
13. Metafora a kultura.
14. Pragmatyka w ujęciu kontrastywnym.
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Założenia (opisowo)
Efekty kształcenia
Po ukończeniu przedmiotu student:
– analizuje strukturę semantyczną wybranych wyrażeń w polszczyźnie na tle innych języków,
– wdraża omówione na zajęciach różne metodologie analizy semantycznej,
- rozpoznaje metaforę w różnych typach dyskursu,
- dyskutuje problemy z literatury przedmiotu.
Kryteria oceniania
- kontrola obecności na zajęciach (dozwolone 2 nieobecności bez usprawiedliwienia, 3-5 nieobecności bez usprawiedliwienia wymagają zaliczenia na dyżurze, 5 i więcej nieobecności - brak zaliczenia przedmiotu)
- samodzielna lektura literatury przedmiotu
- testy z tematyki wykładu
Literatura
Bartmiński J., 1988, Definicja kognitywna jako narzędzie opisu konotacji [w:] Konotacja, red. J. Bartmiński, Lublin.
Bartmiński J., Chlebda W., 2008, Jak badać językowo-kulturowy obraz świata Słowian i ich sąsiadów, „Etnolingistyka” 20.
Filar D., Głaz A., 1996, Obraz ręki w języku polskim i angielskim [w:] Językowa kategoryzacja świata, Lublin.
Grzegorczykowa R., 1990, Pojęcie językowego obrazu świata [w:] Językowy obraz świata, red. J. Bartmiński, Lublin.
Grzegorczykowa R., 2001, Wprowadzenie do semantyki językoznawczej, Warszawa – rozdział: Pojęcie językowego obrazu świata i sposoby jego rekonstrukcji.
Grzegorczykowa R., Waszakowa K., 1998, O programie badań w zakresie porównawczej semantyki leksykalnej, [w:] Z polskich studiów slawistycznych, seria IX, Językoznawstwo, Warszawa.
Jordanskaja L., Mielczuk I., 1988, Konotacja w semantyce lingwistycznej i leksykografii [w:] Konotacja, red. J. Bartmiński, Lublin.
Kövecses Z., 1998, Kognitywny model gniewu, [w:] Językoznawstwo kognitywne. Wybór tekstów, red. W. Kubiński, R. Kalisz, E. Modrzejewska. Gdańsk.
Lakoff G, Johnson M., 1988, Metafory w naszym życiu, Warszawa.
Waszakowa K., 2009, Perspektywy badań porównawczych w zakresie semantyki leksykalnej w świetle językoznawczych teorii kognitywnych, „Ling Varia” IV (2009) nr 1 (7).
Whorf B. L., 1971, Język, myśl, rzeczywistość, Warszawa.
Wierzbicka A., 1999, Język —umysł — kultura, Warszawa.
Więcej informacji
Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: