- Bioinformatyka i biologia systemów, stacjonarne, pierwszego stopnia
- Informatyka, stacjonarne, pierwszego stopnia
- Matematyka, stacjonarne, pierwszego stopnia
- Bioinformatyka i biologia systemów, stacjonarne drugiego stopnia
- Informatyka, stacjonarne, drugiego stopnia
- Matematyka, stacjonarne, drugiego stopnia
Czas, zdarzenie, działanie, dokonaność i niedokonaność. Semantyka i kategorie gramatyczne czasownika a ontologia sytuacji 3003-CZD-OG
Na seminarium przeprowadzimy klasyfikację akcjonalną polskich czasowników ze szczególnym uwzględnieniem aspektu. Różne grupy leksykalne czasowników reprezentują różne typy sytuacji (stanów rzeczy), takie jak zdarzenia, np. zwyciężyć, działania, np. pisać/napisać, procesy, np. schnąć/wyschnąć, czynności i aktywności, np. biegać, bzyczeć, stany, np. stać, oraz relacje ponadczasowe, np. równać się. W języku polskim z gramatycznym aspektem podstawowy jest podział na całościowo ujęte zdarzenia, oznaczane z zasady przez aspekt dokonany, oraz resztę sytuacji, oznaczanych przez aspekt niedokonany.
Nie istnieje ogólnie przyjęta klasyfikacja czasowników, a jest ona potrzebna nie tylko do językoznawczego opisu kategorii czasu i aspektu, lecz także do ustalenia odpowiedniości tych kategorii w różnych językach, opisu relacji między znaczeniami czasowników w słownikach i tezaurusach, wreszcie do klasyfikacji streszczeń tekstów narracyjnych i ekstrakcji informacji.
Na zajęciach poznamy i spróbujemy zastosować m.in. klasyfikacje akcjonalne Vendlera (1957), jej adaptację Laskowskiego do polszczyzny (GWJP 1997), klasyfikację tematyczną czasowników w WordNecie (wordnet.pw.wroc.pl), klasyfikację zdarzeń i stanów w sieci Petriego (Kosseska 1997).
W dalszej części opiszemy inwarianty znaczeniowe dokonaności i niedokonaności, oraz poszczególnych czasów gramatycznych traktowanych jako bezwzględne lub względne oraz zdefiniujemy opozycję aspektowa w parach odpowiedników i poza nimi oraz opiszemy funkcje czasów gramatycznych bezwzględnych i względnych. Spróbujemy zastosować poznane klasyfikacje do jednoznacznego i automatycznego tagowania par aspektowych w słowniku i korpusie.
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Założenia (opisowo)
Efekty kształcenia
Po seminarium uczestnicy umieją klasyfikować sytuacje w języku polskim i amgielskim, potrafią określić aspekt czasownika polskiego w różnych formach, dopasować odpowiedniki aspektowe oraz ich typy. Potrafią też zastosować lub ocenić zastosowanie tej klasyfikacji w tagowaniu narzędzi i zasobów językowych.
Kryteria oceniania
Praca w grupie, lista obecności.
Praktyki zawodowe
Brak.
Literatura
Gramatyka współczesnego języka polskiego. Morfologia, red. R. Grzegorczykowa, R. Laskowski, H. Wróbel, 1998, Warszawa
Mazurkiewicz, A. (1986). Zdarzenia i stany: elementy temporalności. Studia gramatyczne bułgarsko-polskie, I. Temporalność. Wrocław, 203-215. (In Polish)
Koseska-Toszewa, V. , A. Mazurkiewicz (2010): Constructing catalogue of temporal situations, Cognitive Studies 10
Vendler Z. 1967: Linguistics in Philosophy
Więcej informacji
Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:
- Bioinformatyka i biologia systemów, stacjonarne, pierwszego stopnia
- Informatyka, stacjonarne, pierwszego stopnia
- Matematyka, stacjonarne, pierwszego stopnia
- Bioinformatyka i biologia systemów, stacjonarne drugiego stopnia
- Informatyka, stacjonarne, drugiego stopnia
- Matematyka, stacjonarne, drugiego stopnia
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: