BIAŁOŚĆ Instytut Redukcji Stresu Mniejszościowego 3002-KON2021-B-IRSM
1. Co to jest stres mniejszościowy (SM)? Stres mniejszościowy
rozumiany jest jako dodatkowe obciążenie dotykające ludzi, którzy
przynależą do grup stygmatyzowanych społecznie.
2. Trzy podstawowe cechy SM: —unikatowy; nie jest stresem
powszechnym, standardowym. Stanowi dodatkowe obciążenie
psychiczne dla osób należących do grup mniejszościowych. —
chroniczny; wiąże się z pewną stałością struktur społecznych i
kulturowych, będących źródłem współodpowiedzialnym za przekaz
oraz wzmacnianie szkodliwych przekonań i postaw wobec osób
należących do grup uważanych za mniejszościowe. — społecznie
uwarunkowany — nie jest związany z indywidualnymi cechami i
właściwościami osoby tylko ze strukturami społecznymi i instytucjami
odpowiadającymi za określone procesy i sytuacje.
3. Dlaczego Whiteness (białość)? W Polsce w znacznym stopniu
pojęcie stresu mniejszościowego wiąże się z uprzedzeniami wobec
osób o odmiennej od heteroseksualnej orientacji seksualnej i różnej od
cisgenderowej (czyli zgodnej z przypisaną przy urodzeniu) tożsamości
płciowej. Jednak doświadczenie stresu mniejszościowego nie jest tylko
powiązane ze społecznością LGBTQIA+. Tego stresu doświadczają
również w znacznym stopniu osoby o nie-białym kolorze skóry, osoby
z mniejszości narodowych i etnicznych, osoby otyłe oraz osoby z
niepełnosprawnością. Biały kolor skóry jest przywilejem, który sprawia,
że napięcia wynikające z konfliktów na tle rasowym stają się
niezrozumiałe, bądź — niewidoczne. Wspólny namysł nad dominacją
białości w przestrzeni politycznej, medialnej i kulturowej pozwoli
dostrzec, że przynależność rasowa wciąż ma wpływ na nasze miejsce
w hierarchii społecznej oraz warunkuje nasz status ekonomiczny, a
przede wszystkim wpływa na stabilność zdrowia psychicznego.
4. Charakter i przebieg zajęć: Ćwiczenia podczas warsztatów są
działaniami artystycznymi, które pozwalają na kolektywne zmniejszanie
napięcia związanego z tożsamością rasową, seksualną, etniczną i
narodową lub płciową. Grupowe dyskusje są platformą z której można
opowiedzieć o swojej traumie związanej z wykluczeniem, ale
wspólnota uczestników i uczestniczek przede wszystkim stwarza
realne bezpieczeństwo i komfort, którego siłą jest już sama obecność.
Zajęcia dzielą się na cztery części:
Etap I: Przedstawienie - kształcenie zdolności performatywnych -
pisanie tekstu własnego
Etap II: Relacja - prezentacja powstałego materiału - krytyczna
wymiana uwag
Etap III: Ruch - refleksja i praca nad metodą „Authentic Movement” -
tworzenie własnej partytury choreograficznej
Etap IV: Zmiana - Propozycja nowej polityki mniejszościowej w Polsce
- Podsumowanie poprzednich etapów
Rodzaj przedmiotu
Założenia (opisowo)
Efekty kształcenia
Wiedza:
absolwent zna i rozumie
w stopniu zaawansowanym wybrane aspekty historii kultury polskiej i
ościennych kultur obcych podstawowe media i środki transmisji kultury
(słowo, obraz, widowisko) oraz ich wpływ na kształt procesu kulturowego
Umiejętności:
absolwent potrafi
wykorzystać posiadaną wiedzę, by samodzielnie wyszukiwać, analizować,
oceniać, selekcjonować, integrować informacje z różnorodnych źródeł i
wykorzystywać je w samodzielnych projektach badawczych
interpretować zgromadzony materiał uwzględniając kontekst historyczny,
społeczny i polityczny
Kompetencje społeczne:
absolwent jest gotów do krytycznej oceny posiadanej wiedzy i odbieranych
treści
dostrzegania wagi refleksji kulturoznawczej dla życia społecznego i
dostrzegania konieczność jej rozwoju
Kryteria oceniania
Ocena zostanie wystawiona na podstawie obecności oraz wykonania zadania
sformułowanego w czasie warsztatów.
Literatura
Baldwin James, Zapiski syna tego kraju, Karakter 2021
- Ngozi-Adichie Chimamanda, Wszyscy powinniśmy być feministami,
Zysk i S-ka 2017
- hooks bell, Teoria feministyczna, Krytyka Polityczna 2013
- Eddo-Lodge Reni, Dlaczego nie rozmawiam już z białymi o kolorze
skóry, Karakter 2018
- Fanon Franz, Czarna skóra, białe maski, Karakter 2020
- Kapuściński Ryszard, Heban, Czytelnik Warszawa 1998-2020
- Mbembe Achille, Polityka wrogości, Karakter 2018
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: