Teoria literatury w ujęciu porównawczym 3001-P1B1TL
Ćwiczenia skupiają się na przeglądzie głównych kierunków w badaniach literackich 2. połowy XX i początku wieku XXI. Zmierzają do uwrażliwienia słuchaczy na kontrowersyjność i historyczny, dys-kontynuacyjny charakter proponowanych rozstrzygnięć. Zwracają uwagę na nieoczywistość pojęć i terminów oraz ich filozoficzne, artystyczne i metodologiczne zaplecze. Koncentrują się na takich kluczowych kwestiach, jak pojmowanie tekstu (literackiego i nieliterackiego), jego referencji, powiązania z osobą autora i odbiorcy oraz relacji wobec kontekstu (językowego, artystycznego, kulturowego, ideologicznego). Eksponują specyfikę teoretycznych konceptualizacji tych kwestii od ich ujęć w innych odmianach nauki o literaturze.
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Efekty kształcenia
- Student otrzymuje słownik pojęć kluczowych dla nowoczesnych i ponowczesnych badań literackich,
- umie je poprawnie zastosować we własnych studiach nad literaturą oraz innymi odmianami tekstów kultury
- poznaje założenia poszczególnych szkół i nurtów,
- umie usytuować je nawzajem względem siebie oraz względem ościennych wobec literaturoznawstwa praktyk naukowych i artystycznych
- umie dokonać krytycznej lektury i interpretacji tekstu literaturoznawczego, osadzić go w kontekście metodologicznym oraz powiązać z propozycjami naukowymi w innych dyscyplinach i z praktykami artystycznymi.
Kryteria oceniania
Warunkiem zaliczenia ćwiczeń i przystąpienia do egzaminu jest aktywny udział w zajęciach, na których analizowane są rozprawy i artykuły wybrane z listy lektur obowiązkowych, uzupełniających bądź innych wskazanych przez prowadzącego. Formy wymaganej aktywności (np. przygotowanie referatu, analiza wskazanej rozprawy, interpretacja tekstu literackiego wykorzystująca metody danej szkoły, przekład rozprawy obcojęzycznej) ustala prowadzący, informując o tym na początku semestru. Prowadzący ma prawo do przeprowadzenia ustnych lub pisemnych kolokwiów.
Egzamin ustny składa się z dwóch części. Część I, podstawowa i obowiązkowa, obejmuje wiedzę uzyskaną na wykładzie i ćwiczeniach, wspartą lekturą rozpraw z listy lektur obowiązkowych (25 pozycji). Część II egzaminu, rozszerzona i nieobowiązkowa, dotyczy wiedzy z lektur fakultatywnych z działu wybranego przez studenta. Najwyższą oceną, którą może uzyskać student, przystępując tylko do I części egzaminu, jest czwórka z plusem. Uzyskanie takiej oceny z I części egzaminu uprawnia do przystąpienia do części II. Ocenę bardzo dobrą i celującą można uzyskać tylko przy złożeniu egzaminu na poziomie rozszerzonym.
Literatura
A. Poziom podstawowy: rozprawy wymienione w tym dziale obowiązują wszystkich zdających egzamin z teorii literatury. Poprzestanie na znajomości tylko tych rozpraw oznacza, że student może uzyskać z egzaminu ocenę nie wyższą niż czwórka z plusem.
I. Podręczniki
1. A. Burzyńska, M.P. Markowski, Teorie literatury XX wieku. Podręcznik, Kraków 2006
2. Literatura – teoria – metodologia, red. D. Ulicka, Warszawa 2001 [zalecane wyd. 3, Warszawa 2006]
3. Z. Mitosek, Teorie badań literackich, Warszawa 1998 [i wyd. następne]
II. Antologie
1. Teoretycznoliterackie tematy i problemy, wyb. D. Ulicka, Warszawa 2003
2. Teorie literatury XX wieku. Antologia, red. A. Burzyńska, M.P. Markowski, Kraków 2007
III. Rozprawy obowiązkowe
1. Ch. Achebe, Obraz Afryki. Rasizm w „Jądrze ciemności” Josepha Conrada, przeł. M. Kunz, T. Kunz, w: Sztuka interpretacji w ostatnim półwieczu, wyb., oprac. H. Markiewicz, współudział T. Walas, Kraków 2011, s. 265-280
2. M. Bachtin, Problem tekstu w lingwistyce, filologii i innych naukach humanistycznych, w tegoż: Estetyka twórczości słownej, przeł. D. Ulicka, Warszawa 1982, s. 403-438; [przedruk w:] Teoretycznoliterackie tematy…, jak wyżej, s. 11-40
3. R. Barthes, Działalność strukturalistyczna, przeł. A. Tatarkiewicz, w: tegoż, Mit i znak, red. J. Błoński, Warszawa 1970, s. 273-281
4. W. Benjamin, O kilku motywach u Baudelaire'a, przeł. A. Lipszyc, w: tegoż, Konstelacje. Wybór tekstów, przeł. A. Lipszyc, A. Wołkowicz, Kraków 2012, s.263-310; [także w tłum. B. Surowskiej] „Przegląd Humanistyczny” 1970, nr 5, s. 69-84 (cz. 1) [oraz] „Przegląd Humanistyczny” 1970, nr 6, s. 105-117 (cz. 2)
5. P. Bourdieu, Flaubert analizuje Flauberta. Lektura „Szkoły uczuć”, w: tegoż, Reguły sztuki, przeł. A. Zawadzki, Kraków 2007, s. 15-74
6. J. Butler, Krytycznie Queer, przeł. A. Rzepa, „Furia Pierwsza. Zeszyty Gender Studies” 2000, nr 7, s. 37-58; [przedruk w:] Teorie literatury XX wieku…, jak wyżej, s. 530-550
7. F. Brunetière, Ewolucja rodzajów w historii literatury, przeł. T. Dmochowska, w: Teoria badań literackich za granicą. Antologia, red. S. Skwarczyńska, t. 1, cz. 2, Kraków 1966, s. 174-196; [przedruk w:] Teoretycznoliterackie tematy…, jak wyżej, s. 118-140; [oraz] tegoż, Teoria ewolucji i historia literatury, przeł. T. Dmochowska, w: Teoria badań literackich…, jak wyżej, t. 1, cz. 2, s. 197-212
8. H. Cixous, Śmiech Meduzy, przeł. A. Nasiłowska, „Teksty Drugie” 1993, nr 4-5-6, s. 147-166; [przedruk w:] Ciało i tekst. Feminizm w literaturoznawstwie – antologia szkiców, red. A. Nasiłowska, Warszawa 2001, s. 168-189
9. J. Derrida, Struktura, znak i gra w dyskursie nauk humanistycznych, w: tegoż, Pismo i różnica, przeł. K. Kłosiński, Warszawa 2004, s. 483-504
10. S. Freud, Niesamowite, w: tegoż, Pisma psychologiczne, przeł. R. Reszke, Warszawa 1997, s. 233-262
11. G. Genette, Palimpsesty. Literatura drugiego stopnia, przeł. T. Stróżyński, A. Milewski, Gdańsk 2014, rozdz. 1-7, 80, s. 7-37, 417-424; [także w:] Współczesna teoria badań literackich za granicą. Antologia, red. H. Markiewicz, t. 4, cz. 2, Kraków 1992, s. 107-155; [przedruk w:] Teoretycznoliterackie tematy…, jak wyżej, s. 223-270
12. S. Greenblatt, Czym jest historia literatury?, przeł. K. Kwapisz, „Teksty Drugie” 2005, nr 1-2, s. 155-173
13. M. Heidegger, Hölderlin i istota poezji, przeł. S. Lisiecka, w: tegoż, Objaśnienia do poezji Hölderlina, Warszawa 2004, s. 33-49; [także w tłum. K. Michalskiego, w:] Teoria badań literackich za granicą. Antologia, red. S. Skwarczyńska, t. 2, cz. 2, Kraków 1981, s. 185-199; [przedruk w:] Teoretycznoliterackie tematy…, jak wyżej, s. 271-285
14. R. Ingarden, O tak zwanej „prawdzie” w literaturze, w: tegoż, Studia z estetyki, t. 1, Warszawa 1957, s. 393-439; [także w:] tegoż, Szkice z filozofii literatury, Kraków 2000, s. 119-174; [przedruk w:] Teoretycznoliterackie tematy…, jak wyżej, s. 286-337
15. Interpretacja i nadinterpretacja, red. S. Collini, przeł. T. Bieroń, Kraków 2008:
J. Culler, W obronie nadinterpretacji, s. 124-139
U. Eco, Nadinterpretowanie tekstów, s. 51-75
U. Eco, Pomiędzy autorem i tekstem, s. 76-100
R. Rorty, Kariera pragmatysty, s. 101-123
16. R. Jakobson, Poetyka w świetle językoznawstwa, przeł. K. Pomorska, w: Współczesna teoria badań literackich za granicą, oprac. H. Markiewicz, Kraków 1976, t. 2, s. 23-69; [przedruk w:] tegoż, W poszukiwaniu istoty języka. Wybór pism, red. M.R. Mayenowa, Warszawa 1989, t. 2, s. 77-124; [przedruk w:] Teoretycznoliterackie tematy…, jak wyżej, s. 365-411
17. J. Łotman, Problem znaczenia w tekście artystycznym, w: tegoż, Struktura tekstu artystycznego, przeł. A. Tanalska, Warszawa 1984, s. 50-73 [przedruk w:] Teorie literatury XX wieku, jak wyżej, s. 285-303
18. J. Mukařovský, O strukturalizmie [oraz] Przyczynek do semantyki obrazu poetyckiego, przeł. J. Mayen, w: tegoż, Wśród znaków i struktur. Wybór szkiców, red. J. Sławiński, Warszawa 1970, s. 23-40, 241-250
19. R. Ohmann, Akty mowy a definicja literatury, przeł. przeł. B. Kowalik, W. Krajka, „Pamiętnik Literacki” 1980, z. 2, s. 249-267
20. G. Poulet, Krytyka identyfikująca się, przeł. J. Zbierska-Mościcka [oraz] Baudelaire, przeł. Z. Naliwajek, w: Szkoła Genewska w krytyce. Antologia, red. J. Żurowska, M. Żurowski, Warszawa 1998, s. 158-169, 170-188
21. P. Ricoeur, Wyjaśnianie i rozumienie [oraz] Hermeneutyczna funkcja dystansu, w: tegoż, Język, tekst, interpretacja. Wybór pism, oprac. K. Rosner, przeł. P. Graff, K. Rosner, Warszawa 1989, s. 156-179, 272-289
22. G.Ch. Spivak, Polityka przekładu, przeł. D. Kołodziejczyk, w: Współczesne teorie przekładu, red. P. Bukowski, M. Heydel, Kraków 2009, 403-428
23. W. Szkłowski, Sztuka jako chwyt, przeł. R. Łużny, w: Teoria badań literackich za granicą, red. S. Skwarczyńska, t. 2, cz. 3, Kraków 1986, 10-28; [przedruk w:] Teorie literatury XX wieku…, jak wyżej, s. 95-111
24. J. Tynianow, Fakt literacki, przeł. M. Płachecki [oraz] O ewolucji literackiej, przeł. A. Pomorski, w: tegoż, Fakt literacki, wyb. E. Korpała-Kirszak, Warszawa 1978, s. 13-42, 43-65
25. H. White, Znaczenie narracyjności dla przedstawiania rzeczywistości, przeł. M. Wilczyński, w: tegoż, Poetyka pisarstwa historycznego, red. E. Domańska, M. Wilczyński, Kraków 2000, s. 135-170; [przedruk w:] Teoretycznoliterackie tematy…, jak wyżej, s. 567-596
26. W.K. Wimstatt, M.C. Beardsley, Błąd intencji, przeł. J. Gutorow, w: Teorie literatury XX wieku…, jak wyżej, s. 137-154
B. Poziom ponadpodstawowy: obowiązuje znajomość lektur z poziomu podstawowego oraz samodzielne przygotowanie jednego z siedmiu działów problemowych na podstawie proponowanych rozpraw. Złożenie egzaminu na poziomie ponadpodstawowym warunkuje uzyskanie oceny bardzo dobrej.
I. Opracowania pomocnicze
1. A. Compagnon, Demon teorii. Literatura a zdrowy rozsądek, przeł. T. Stróżyński, Gdańsk 2010
2. J. Culler, Teoria literatury. Bardzo krótkie wprowadzenie, przeł. M. Bassaj, Poznań 1998
3. R. Nycz, Tekstowy świat. Poststrukturalizm a wiedza o literaturze, Warszawa 1995
II. Antologie pomocnicze
1. Niewspółmierność. Perspektywy współczesnej komparatystyki. Antologia, red. T. Bilczewski, Kraków 2010
2. Sztuka interpretacji, wyb., oprac., H. Markiewicz, Kraków 1971-1973, t. 1-2
3. Sztuka interpretacji w ostatnim półwieczu, wyb., oprac. H. Markiewicz, współudział T. Walas, Kraków 2011, t. 3
4. Teoria badań literackich za granicą. Antologia, oprac. S. Skwarczyńska, Kraków 1965-1986 (6 woluminów)
5. Współczesna teoria badań literackich za granicą. Antologia, oprac. H. Markiewicz, Kraków 1976-1992 (5 woluminów)
6. Współczesne teorie przekładu. Antologia, red. P. Bukowski, M. Heydel, Kraków 2009
III. SIEDEM FILARÓW MĄDROŚCI
Każdy z „filarów” obejmuje co najmniej dziesięć lektur. Zdający egzamin wybiera jeden z nich, jeśli ma ambicje zdać egzamin na piątkę. Nazwa każdego z „filarów” wskazuje na obszar problemowy, wymienione artykuły i rozprawy, które należy potraktować jako listę lektur obowiązkowych (składający egzamin może także zaproponować dodatkowe inne lektury) – na jego konceptualizacje. Ponieważ większość podanych tekstów była wielokrotnie przedrukowywana, w zapisach bibliograficznych podano wydania najprzystępniejsze.
1. LITERACKOŚĆ
• J. Derrida, „Ta dziwna instytucja zwana literaturą”. Z Jacques’em Derridą rozmawia Derek Attridge, przeł. M.P. Markowski, w: Dekonstrukcja w badaniach literackich, red. R. Nycz, Gdańsk 2000, s. 17-73; [także w:] Teoretycznoliterackie tematy…, jak wyżej, s. 141-184
• B.M. Ejchenbaum, Jak jest zrobiony „Płaszcz” Gogola, przeł. M. Czermińska, w: Rosyjska szkoła stylistyki, wyb., oprac. M.R. Mayenowa, Z. Saloni, Warszawa 1970, s. 491-513
• S. Fish, Czy na tych ćwiczeniach jest tekst?, przeł. A. Szahaj [oraz] Jak rozpoznać wiersz, gdy się go widzi, przeł. A. Grzeliński, w: tegoż, Interpretacja, retoryka, polityka. Eseje wybrane, red. A. Szahaj, Kraków 2002, s. 59-80, 81-98; [Czy na tych ćwiczeniach…, przedruk w:] Teoretycznoliterackie tematy…, jak wyżej, s. 193-212
• M. Riffaterre, Presupozycje w semiotyce przekładu literackiego, przeł. A. Skucińska, w: Współczesne teorie przekładu…, jak wyżej, s. 107-120
• R. Ingarden, Wypadki graniczne, w: tegoż, O dziele literackim. Badania z pogranicza ontologii, teorii języka i filozofii literatury, przeł. M. Turowicz, Warszawa 1960, s. 394-409
• R. Jakobson, Poezja gramatyki i gramatyka poezji, przeł. Z. Kloch, w: tegoż, W poszukiwaniu…, jak wyżej, t. 2, s.222-250
• P. de Man, Pojęcie ironii, w: tegoż, Ideologia estetyczna, przeł. A. Przybysławski, Gdańsk 2000, s. 251-281
• F. Nietzsche, O prawdzie i kłamstwie w pozamoralnym sensie, w: tegoż, Pisma pozostałe 1862-1875, Kraków 1993, s. 181-199
• W.B. Szkłowski, Wskrzeszenie słowa, przeł. F. Siedlecki, w: Rosyjska szkoła…, jak wyżej, s. 55-63
• D. Ulicka, Ja czytam moje czytanie, w: Narracja i tożsamość (II). Antropologiczne problemy literatury, red. W. Bolecki, R. Nycz, Warszawa 2004, s. 152-179; [także w:] D. Ulicka, Literaturoznawcze dyskursy możliwe. Studia z dziejów nowoczesnej teorii literatury w Europie środkowo-wschodniej, Kraków2007, s. 383-420
2. MIMESIS, PRAWDA, FIKCJA
• Arystoteles, Poetyka, w: tegoż: Retoryka. Poetyka, przeł. H. Podbielski, Warszawa1986, s. 315-368 [BKF]; [także w edycji BN, s. II, nr 209]
• E. Auerbach, Blizna Odyseusza [oraz] Świat w ustach Pantagruela, w: tegoż: Mimesis. Rzeczywistość przedstawiona w literaturze Zachodu, przeł. Z. Żabicki, Warszawa 2004, s. 29-48, 259-278
• R. Barthes, Efekt rzeczywistości, przeł. M.P. Markowski, „Teksty Drugie” 2012, nr 4, s. 119-126
• J. Baudrillard, Precesja symulakrów, w: tegoż, Symulakry i symulacja, Warszawa 2005, s. 5-56; [także w tłum. T. Komendanta, w:] Postmodernizm. Antologia przekładów, wyb., oprac. R. Nycz, Kraków 1996, s. 175-189
• M. Foucault, Słowa i rzeczy, przeł. St. Cichowicz, w: Antologia współczesnej krytyki literackiej we Francji, oprac. W. Karpiński, Warszawa 1974, s. 316-340
• J. Lacan, Symboliczne, wyobrażeniowe i realne, przeł. R. Carrabino, T. Gajda, J. Kotara, w: tegoż, Imiona-Ojca, Warszawa 2013, s. 11-57
• M.P. Markowski, Prolog. Ikony i idole [oraz] Epilog. „La condition humaine”, w: tegoż, Pragnienie obecności. Filozofie reprezentacji od Platona do Kartezjusza, Gdańsk 1999, s. 7-24, 201-209
• A. Melberg, „Imitación Cervantesa, w: tegoż, Teorie mimesis. Repetycja, przeł. J. Balbierz, Kraków 2002, s. 63-106
• J. Lalewicz, Mimetyzm formalny i problem naśladowania w komunikacji literackiej, w: Tekst i fabuła, red. Cz. Niedzielski, J. Sławiński, Wrocław 1979, s. 33-47
• Z. Mitosek, Mimesis, w: tejże, Mimesis. Zjawisko i problem, Warszawa 1997, s. 15-31
• R. Ohmann, Literatura jako akt, przeł. B. Kowalik, W. Krajka, w: Współczesna teoria badań literackich za granicą. Antologia, red. H. Markiewicz, t. 4, cz. 1, Kraków 1992, s. 222-245; [przedruk w:] Teoretycznoliterackie tematy…, jak wyżej, s. 412-434
• J. Phelan, Wybór Sethe. „Umiłowana” i etyka lektury, przeł. A. Puchejda, w: Sztuka interpretacji w ostatnim…, jak wyżej, s. 669-687
3. KOMUNIKACJA LITERACKA
• Arystoteles, Retoryka, w: tegoż, Retoryka. Poetyka, jak wyżej, s. 61-296
• M. Bachtin, Problem gatunków mowy, w: tegoż, Estetyka twórczości…, jak wyżej, s. 348-402; [przedruk w:] Teorie literatury XX wieku…, jak wyżej, s. 185-192
• R. Barthes, Śmierć autora, przeł. M.P. Markowski, „Teksty Drugie” 1999, nr 1-2; [przedruk w:] Teorie literatury XX wieku…, jak wyżej, s. 355-359; [oraz] Od dzieła do tekstu, przeł. M.P. Markowski, „Teksty Drugie” 1998, nr 6, s. 187-195
• M. Foucault, Kim jest autor?, przeł. M.P. Markowski, w: tegoż, Szaleństwo i literatura. Powiedziane, napisane, wyb., oprac. T. Komendant, Warszawa 1999, s. 199-219
• W. Iser, Apelatywna struktura tekstów, przeł. M. Kłańska, w: Współczesna teoria badań literackich…, jak wyżej, Kraków 1992 t. 4, cz. 1, s. 99-127;. [przedruk w:] Teoretycznoliterackie tematy…, jak wyżej, s. 338-364 [oraz jako: Apelacyjna struktura tekstów. Niedookreślenie jako warunek oddziaływania prozy literackiej, przeł. W. Bialik, w:] Teorie literatury XX wieku…, jak wyżej, s. 73-93 [przekład polecany]
• P. Lejeune, Pakt autobiograficzny. przeł. W. Grajewski, w: tegoż, Wariacje na temat pewnego paktu. O autobiografii, red. R. Lubas-Bartoszyńska, Kraków 2001, s. 21-56
• M.R. Mayenowa, Spójność tekstu a postawa odbiorcy [oraz] Wyrażenia cudzysłowowe. Przyczynek do badań nad semantyką tekstu poetyckiego, przeł. D. Urbańska, w: tejże, Studia i rozprawy, Warszawa 1993, s. 163-174, 187-201
• A. Okopień-Sławińska, Teoria wypowiedzi jako podstawa komunikacyjnej teorii dzieła literackiego, w: tejże, Semantyka wypowiedzi poetyckiej, Kraków 2001, s. 229-247
• L. Venuti, Przekład, wspólnota, utopia, przeł. M. Heydel, w: Współczesne teorie przekładu, jak wyżej, s. 265-294
• S. Żółkiewski, Pola zainteresowań współczesnej socjologii literatury, w: tegoż, Kultura. Socjologia. Semiotyka literacka, Warszawa 1979, s. 399-450
4. KWESTIA INTERPRETACJI
• J. Derrida, Szibbolet dla Paula Celana, przeł. A. Dziadek, Bytom 2000
• W. Dilthey, Przeżywanie i rozumienie; Rozumienie, przeł. K. Krzemień [w:] Zbigniew Kuderowicz, Dilthey, Warszawa 1987.
• S. Freud, Dostojewski i ojcobójstwo, w: tegoż, Sztuki plastyczne i literatura, przeł. R. Reszke, Warszawa 2009, s. 229-244; [także w tłum. B. Kocowskiej, w:] K. Pospieszyl, Zygmunt Freud – człowiek i dzieło, Wrocław 1991, s. 232-244
• H.-G. Gadamer, Krąg hermeneutyczny i problem uprzedzeń [oraz] Hermeneutyczny prymat pytania, w: tegoż, Prawda i metoda. Zarys hermeneutyki filozoficznej, przeł. B. Baran, Warszawa 2004, s. 367-381, 493-515
• H.-G. Gadamer, Sens i zasłanianie sensu w poezji Paula Celana, przeł. w: tegoż, Czy poeci zamilkną?, wyb. (wg pomysłu A. Szlosarka), oprac. J. Margański, Bydgoszcz 1998, s. 167-180; [także w:] Sztuka interpretacji w ostatnim…, jak wyżej, s. 253-263
• J. Habermas, Uniwersalistyczne roszczenie hermeneutyki, przeł. M. Łukasiewicz, w: Współczesna myśl literaturoznawcza w Republice Federalnej Niemiec. Antologia, wyb., oprac. H. Orłowski, Warszawa 1986, s. 35-60
• R. Jakobson, C. Lévi-Strauss, „Koty” Baudelaire’a, przeł. M. Żmigrodzka, w: Sztuka interpretacji, jak wyżej, t. 1, s. 563-582
• H. Markiewicz, O falsyfikowaniu interpretacji literackich, w: Wiedza o literaturze i edukacja. Księga referatów Zjazdu Polonistów. Warszawa 1995, red. T. Michałowska, Z. Goliński, Z. Jarosiński, Warszawa 1996, s. 505-522; [także w:] tegoż, Dopowiedzenia. Rozprawy i szkice z wiedzy o literaturze, Kraków 2000, s. 77-101
• Marcia Sá C. Schuback, Odyseusz przy maszcie, w: tejże, Pochwała nicości. Eseje o hermeneutyce filozoficznej, przeł. L. Neuger, Kraków 2008, s. 97-114
• J. Sławiński, Miejsce interpretacji, w: tegoż, Miejsce interpretacji, Gdańsk 2006, s. 83-108
5. MITY, ARCHETYPY, SYMBOLE
• S. Awierincew, W poszukiwaniu symboliki mitu o Edypie, w: tegoż: Na skrzyżowaniu tradycji (szkice o literaturze i kulturze wczesnobizantyjskiej), przeł. D. Ulicka Warszawa 1988, s. 151-174
• G. Bachelard, Płomień świecy, przeł. J. Rogoziński, Gdańsk 1996
• M. Bachtin, Rabelais w historii śmiechu, przeł. A. i A. Goreniowie, w: tegoż, Twórczość Franciszka Rabelais’go a kultura ludowa średniowiecza i renesansu, Kraków 1975, s. 127-229
• R. Barthes, Mit dzisiaj, w: tegoż, Mitologie, przeł. Adam Dziadek, Warszawa 2000, s. 237-296 [oraz dwie wybrane analizy współczesnych mitów]
• U. Eco, Podróż do hiperreralności, przeł. J. Ugniewska, w: tegoż, Semiologia życia codziennego, Warszawa 1996, s. 11-73
• O. Freudenberg, Ślepiec nad urwiskiem, przeł. D. Ulicka, w: tejże, Semantyka kultury, red. D. Ulicka, Kraków 2005, s. s. 73-89
• N. Frye, Archetypy literatury, przeł. A. Bejska, w: Współczesna teoria badań…, t. 2, jak wyżej, s. 303-321
• M. Głowiński, Leśmian, czyli poeta jako człowiek pierwotny, w: tegoż, Zaświat przedstawiony. Szkice o poezji Bolesława Leśmiana, Kraków 1998, s. 13-46
• J. Kordys, Spojrzenie Meduzy, „Teksty Drugie” 2012, nr 1-2, s. 13-38
• C. Lévi-Strauss, Struktura mitów, w: tegoż, Antropologia strukturalna, przeł. K. Pomian, Warszawa 1970, s. 185-208
• E. Mieletinski, Klasyczne formy mitu i ich odbicie w folklorze narracyjnym, w: tegoż, Poetyka mitu, przeł. J. Dancygier, Warszawa 1981, s. 199-341
• W. Propp, Edyp w świetle folkloru, w: tegoż, Nie tylko bajka, wyb., przeł. D. Ulicka Warszawa 2000, s. 219-277
• P. Ricoeur, Symbol daje do myślenia, przeł. St. Cichowicz, w: tegoż, Egzystencja i hermeneutyka. Rozprawy o metodzie, wyb., oprac. St. Cichowicz, Warszawa 1985, s. 58-75
6. TEKST I KONTEKST
• W. Bolecki, Modalność. Literaturoznawstwo i kognitywizm (Rekonesans), w: tegoż, Modalności modernizmu. Studia. Analizy. Interpretacje, Warszawa 2012, s. 169-200; [także jako: Modalność (Literaturoznawstwo i kognitywizm. Rekonesans), w:] Sporne i bezsporne problemy współczesnej wiedzy o literaturze, red. W. Bolecki, R. Nycz, Warszawa 2002, s. 423-446
• D. Damrosch, Literatura światowa w dobie postkanonicznej i hiperkanonicznej, przeł. A. Tenczyńska, w: Niewspółmierność…, jak wyżej, s. 367-380
• J. Derrida, Sygnatura, zdarzenie, kontekst, przeł. J. Margański, w: tegoż, Marginesy filozofii, Warszawa 2002, s. 377-404
• G. Finney, Co się stało z feminizmem?, przeł. E. Kowal, w: Niewspółmierność, jak wyżej, s. 397-414
• M. Foucault, Porządek dyskursu, przeł. M. Kozłowski, Gdańsk 2002
• S. Freud, Leonarda da Vinci wspomnienie z dzieciństwa, w: tegoż, Sztuki plastyczne…, jak wyżej, s. 69-133; [także jako] Leonarda da Vinci wspomnienia z dzieciństwa, w tegoż: Poza zasadą przyjemności, przeł. J. Prokopiuk, Warszawa 1976, s. 359-446
• R. Girard, Pragnienie „trójkątne”, w: tegoż, Prawda powieściowa i kłamstwo romantyczne, przeł. K. Kot, Warszawa 2001, s. 7-57; [także w tłum. M. Wodzyńskiej, w:] Antologia współczesnej krytyki literackiej we Francji, oprac. W. Karpiński, Warszawa 1974, s. 342-357
• J. Kristeva, Słowo, dialog i powieść, przeł. W. Grajewski, w: Bachtin. Dialog, język, literatura, red. E. Czaplejewicz, E. Kasperski, Warszawa 1983, s. 394-418
• M. Nussbaum, Czytać, aby żyć, przeł. A. Bielik-Robson, „Teksty Drugie” 2002, nr 1-2, s. 7-24; [oraz komentarz:] A. Bielik-Robson, Kilka wątpliwości na temat etyki krytycznej: uwagi tłumacza, tamże, s. 25-31
• J. Rancière, Dlaczego należało zabić Emmę Bovary? Literatura, demokracja i medycyna, przeł. J. Franczak, „Teksty Drugie” 2012, nr 4, s. 143-159
• J.-P. Sartre, Czym jest literatura?, w: tegoż, Czym jest literatura? Wybór szkiców krytycznoliterackich, wyb. A. Tatarkiewicz, przeł. J. Lalewicz, Warszawa 1968, s. 159-295
• E. Semino, Światy możliwe i przestrzenie mentalne w „Bardzo krótkiej historii” Hemingwaya, przeł. T. Bilczewski, A. Kowalcze-Pawlik, w: Sztuka interpretacji w ostatnim…, jak wyżej, s. 689-710
• G.Ch. Spivak, Krytyka postkolonialnego rozumu. W stronę historii zanikającej współczesności, w: Teorie literatury XX wieku…, jak wyżej, s. 650-673
• M. Szczypiorska-Mutor, „Ta sama szara lalka patrząca w bok". Fotografia, tożsamość i różnica w „Klarze Milicz” Iwana Turgieniewa, „Teksty Drugie” 2013, nr 4, s. 242-256
7. PROBLEMY HISTORII LITERATURY
• M. Bachtin, Formy czasu i czasoprzestrzeni w powieści, w: tegoż, Problemy literatury i estetyki, przeł. W. Grajewski, Warszawa 1982, s. 278-488
• H. Bloom, Prolog. „Był to wielki cud, że przebywali w ojcu, nie znając go” [oraz] Wprowadzenie. Medytacja nad pierwszeństwem oraz streszczenie, w: tegoż, Lęk przed wpływem. Teoria poezji, A. Bielik-Robson, M. Szuster, Kraków 2002, s. 47-59
• F. Brunetière, Ewolucja rodzajów w historii literatury, przeł. T. Dmochowska, w: Teoria badań literackich za granicą. Antologia, red. S. Skwarczyńska, t. 1, cz. 2, Kraków 1966, s. 174-196; [przedruk w:] Teoretycznoliterackie tematy…, jak wyżej, s. 118-140; [oraz] tegoż, Teoria ewolucji i historia literatury, przeł. T. Dmochowska, w: Teoria badań literackich…, jak wyżej, t. 1, cz. 2, s. 197-212
• J. Butler, Żądanie Antygony, przeł. A. Kowalcze-Pawlik, w: Sztuka interpretacji w ostatnim…, jak wyżej, s. 641-668
• F. Jameson, Zakochany biznesmen, przeł. R. Koziołek, „Teksty Drugie” 2010, nr 1-2, s. 267-277
• H.R. Jauss, Historia literatury jako prowokacja dla nauki o literaturze, przeł. M. Łukasiewicz, w: tegoż, Historia literatury jako prowokacja, Warszawa 1999
• G. Lukács, Formy wielkiej epiki w ich stosunku do całokształtu kultury objawiającego się bądź jako zwarta i zamknięta całość, bądź jako zbiór pytań, na które trzeba odpowiedzieć, w: tegoż, Teoria powieści, przeł. J. Goślicki, Warszawa 1968, s. 32-61
• R. Nycz, Kilka uwag o literackiej formacji modernistycznej, w: tegoż, Język modernizmu. Prolegomena historycznoliterackie, Wrocław 1997, s. 9-42
• T. Todorov, O pochodzeniu gatunków, przeł. A. Labuda, w: Studia z teorii literatury. Archiwum przekładów „Pamiętnika Literackiego”, red. K. Bartoszyński, M. Głowiński, H. Markiewicz, Wrocław 1988, t. 2, s. 206-219
• J. Tynianow, O ewolucji literackiej, przeł. A. Pomorski, w: tegoż, Fakt literacki, wyb. E. Korpała-Kirszak, Warszawa 1978, s. 43-65
• D. Ulicka, Historia domyślna („Pępek Objawiony” i upowieściowienie Arystofanesa), w: tejże, Słowa i ludzie. 10 szkiców z antropologii filologicznej, Warszawa 2013, s. 61-85
• H. White, Tekst historiograficzny jako artefakt literacki, przeł. M. Wilczyński w: tegoż, Poetyka pisarstwa…, jak wyżej, s. 78-109
Więcej informacji
Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: