Geniusz formy. Semantyka zabiegów artystycznych 3001-C1K-LK7
Podczas spotkań konwersatoryjnych tropić będziemy zabiegi przeprowadzane na formie artystycznej – chwyty formalne, które odświeżają, niekiedy rewolucjonizują sztukę – wyznaczają nowe jej kierunki, sposoby myślenia o niej a przede wszystkim uczestniczą w kształtowaniu znaczeń tekstowych. Kategoria formy artystycznej odnosić się będzie zarówno do chwytów narracyjnych, stylistycznych, kompozycyjnych (różnie realizowanych w literaturze, filmie, sztuce cyfrowej) jak i do zabiegów dyskursywnych czy medialnych (np. angażowania języków innych sztuk, wypracowanych przez nie strategii estetycznych). Zadamy pytanie o to, jak forma artystyczna modeluje znaczenia tekstu – jak języki sztuk uczestniczą w kształtowaniu wymowy ideowej utworów, jak angażują nas - odbiorców? Konfrontować będziemy głównie utwory literackie, filmowe, sztuki cyfrowej, ale odniesiemy się też do sztuk plastycznych i architektury. Rozmawiać będziemy o artystycznych sposobach operowania warstwą semiotyczną utworu, percepcją i perspektywą poznawczą postaci, pracą pamięci, o grach czasem i przestrzenią, o mieszaniu i zazębianiu form narracji, stylistycznych i narracyjnych sposobach konstytuowania tożsamości postaci, filmowych, literackich, plastycznych, hipertekstowych sposobach ujmowania dziwności, nieokreśloności, grozy; wreszcie o zacieraniu granicy między jawą i snem, racjonalnością i szaleństwem – a wszystko to za sprawą formy utworu. Analizować będziemy gry, w jakie ta forma wciąga nas – czytelników, widzów, użytkowników sztuki.
Konwersatorium ma charakter warsztatowy – wiedzę teoretyczną nabytą w toku dotychczasowego studiowania wykorzystujemy do analizowania formy artystycznej utworów i wydobywania z analiz wniosków badawczych – stawiania pytań, wyznaczania nowych zagadnień badawczych oraz formułowania własnych stanowisk teoretycznych i wniosków o charakterze syntetyzującym. Pracujemy przede wszystkim na tekstach zaproponowanych przez prowadzącą zajęcia, ale proponujemy też do wspólnej dyskusji teksty z własnej biblioteki kultury, teksty - w których odnajdujemy analogiczne, intrygujące zabiegi formalne.
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Założenia (opisowo)
Efekty kształcenia
nabyta umiejętność czytania formy artystycznej - wydobywania/nadawania znaczenia zabiegom artystycznym; wydobywania teorii formy z praktyki artystycznej.
Kryteria oceniania
ocena aktywności uczestników - udziału w dyskusji, pracy warsztatowej na utworach artystycznych (słownych, ikonicznych, audiowizualnych, interaktywnych); krótkiej prezentacji własnych propozycji analitycznych; odkryć w sferze badań nad zagadnieniem formy artystycznej
Praktyki zawodowe
brak
Literatura
Uwaga: poniższe propozycje tekstów do wspólnej dyskusji mają charakter przykładowy - mogą być modelowane w trakcie semestru - jeśli pojawią się ciekawe propozycje tekstów ze strony uczestników spotkań
A. Przykładowe utwory literackie:
Andrzejewski Jerzy, Bramy raju (opowieść)
Beksiński Zbigniew, np.: Manekiny, Kobieta z portretu (opowiadania)
Calvino Italo, Jeśli zimową nocą podróżny (fragmenty)
Carter Angela, Towarzystwo wilków, opowiadanie ze zbioru Czarna Wenus, 1985
Cortazar Julio, opowiadania (np. Ciągłość parków, Zajęty dom); Fantomas przeciw wielonarodowościowym wampirom (powieść obrazkowa)
Danielewski Mark, Dom z liści (fragmenty)
Dostojewski Fiodor, Łagodna
James Henry, W kleszczach leku
Kafka Franz, Sąsiad; Wyrok; Przemiana (opowiadania)
Mann Tomasz – Szafa (opowiadanie) ;
Ogawa Yoko, Grobowa cisza, żałobny zgiełk
Poe Edgar A., Sfinks, Portret owalny (opowiadania)
Robbe - Grillet Allain, Żaluzja
Woolf Virginia, O chorowaniu (esej); wyb. opow. z tomu: Nawiedzony dom
B. Przykładowe utwory filmowe:
Nakarmić kruki, reż. Carlos Saura
Po tamtej stronie chmur, reż. Michelangelo Antonioni
Szósty zmysł, reż. M. Night Shyamalan
Persona, reż. Ingmar Bergman
Dogville; Tańcząc w ciemnościach, reż. Lars von Trier – wielomedialność
Rzeź, reż. Roman Polański
Memento, reż. Christopher Nolan (inwersja czasowa)
Godziny, reż. Stephen Daldry
Efekt motyla, reż. Eric Bress i J. Macky Gruber
Profesjonalista, reż. Ryszard Bugajski
Pokot, reż. Agnieszka Holland
Sin City – miasto grzechu, reż. Frank Miller, Robert Rodriguez
C. Sztuka cyfrowa: literatura cyfrowa, instalacje, sztuka uliczna, rzeźba cyfrowa, film interaktywny i inne
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: