Literatura romantyzmu - tematy, gatunki, zjawiska artystyczne 3001-A953LR1
I. Treść zajęć obejmuje charakterystykę wątków, motywów tematycznych, form gatunkowych oraz koncepcji estetycznych znamiennych dla literatury romantycznej. Omawiane zagadnienia obejmować będą m. in. gatunki literackie powstające lub popularyzujące się w epoce (powieść poetycka, poemat dygresyjny i in.), motywy fantastyczne, odzwierciedlające zainteresowania romantyków metafizyką, nowe nurty estetyczne takie, jak gotycyzm, orientalizm, symbolizm czy oniryzm, a także zjawiska z pogranicza różnych dziedzin sztuki.
II. Zajęcia poświęcone są w dużej mierze analizie i interpretacji utworów z uwzględnieniem środków obrazowania oraz twórczych idei charakterystycznych dla romantyzmu. Seminarium ma także na celu przygotowanie studentów do ujmowania zagadnień literackich w formy dyskursu naukowego. Kładzie nacisk na zjawiska i kategorie artystyczne istotne w badaniach nad literaturą romantyzmu.
III. Tematy:
1. Problematyka i estetyka literatury początku XIX w. w świetle polemiki romantyków z klasykami
2. William Blake - poeta, grafik, wizjoner ("Zaślubiny Nieba i Piekła")
3. Romantyczny światopogląd w klasycznej formie - zagadnienie topiki antycznej we wczesnej poezji A. Mickiewicza
4. Gotycyzm i estetyka grozy ("Zamek Wilczki" Z. Krasińskiego - "Zagłada domu Usherów" A. E. Poego)
5. Miłość romantyczna ("Przygody w noc sylwestrową" E. T. A Hoffmanna - IV cz. "Dziadów" A. Mickiewicza)
6. Orientalizm ("Dywan Zachodu i Wschodu" Goethego - "Sonety krymskie" A. Mickiewicza)
7. Powieść poetycka jako gatunek synkretyczny ("Konrad Wallenrod" A. Mickiewicza)
8. Duma, dumka - formy literackie charakterystyczne dla szkoły ukraińskiej (S. Goszczyński, J. B. Zaleski)
9. Gawęda szlachecka - bohaterowie, styl, język (H. Rzewuski "Pamiątki Soplicy")
10. Dramat - utwór niesceniczny ("Manfred" G. Byrona - "Dziady" A. Mickiewicza)
11. Poemat dygresyjny i kategoria ironii romantycznej ("Don Juan" G. Byrona - "Beniowski" J. Słowackiego)
12. Komedia i komizm (A. Fredro "Pan Jowialski")
13. Korespondencja romantyczna - gatunek literacki i dokument epoki ("Polski list romantyczny")
14. Pojęcie fragmentu romantycznego ("Fragmenty" Z. Krasińskiego)
15. Bohater bajronowski i bajroniczny ("Korsarz" G. Byrona - "Lambro" J. Słowackiego)
16. Romantyczny symbolizm ("Zamek kaniowski" S. Goszczyńskiego - "Maria" A. Malczewskiego)
17. Poetyka karnawału w "Marii" A. Malczewskiego
18. Motyw faustyczny ("Nie-Boska komedia" Z. Krasińskiego - "Kordian" J. Słowackiego - "Wacława dzieje" S. Garczyńskiego)
19. Mesjanizm - apoteoza i ujęcia polemiczne ("Księgi narodu i pielgrzymstwa polskiego" A. Mickiewicza - "Anhelli" J. Słowackiego)
20. Mistycyzm - profetyzm - prowidencjalizm ("Biesiada" A. Towiańskiego - "Genezis z Ducha" J. Słowackiego)
21. Mistycyzm i historiozofia ("Król-Duch" J. Słowackiego)
22. Estetyka snu ("Sen srebrny Salomei" J. Słowackiego - "Trzy myśli Ligenzy" Z. Krasińskiego)
23. Z zagadnień syntezy i korespondencji sztuk: ikona bizantyjska w twórczości Mickiewicza (III cz. "Dziadów", "Pan Tadeusz")
24. Tematy i motywy malarskie w twórczości Słowackiego (tzw. liryki genezyjskie)
25. Motywy postromantyczne w liryce Norwida - formy poetyckie i kierunki interpretacji ("Vade-mecum")
26. Obraz cywilizacji europejskiej w nowelistyce Norwida ("Trylogia włoska")
27. Baudelaire jako romantyk i prekursor modernizmu ("Kwiaty zła").
28. Tzw. literatura krajowa - tematy, formy, poetyka ("Antologia romantycznej poezji krajowej")
29. Z problemów recepcji: Miłosz wobec romantyzmu ("Szukanie ojczyzny" i in.)
30. Kolokwium zaliczeniowe.
IV. Studenci oceniani są w trybie rocznym. Kryteria - ocena za aktywność na zajęciach oraz ocena z kolokwium (analiza i interpretacja tekstu).
Rodzaj przedmiotu
Literatura
Teksty źródłowe:
Antologia romantycznej poezji krajowej 1831-1863, oprac. M. Janion i M. Grabowska, Warszawa 1958.
Baudelaire Ch., Kwiaty zła, oprac. M. Jastrun, Warszawa 1981.
Blake W. Zaślubiny Nieba i Piekła, przeł. W. Juszczak, w: Manifesty romantyzmu 1790-1830. Anglia, Niemcy, Francja, oprac. A. Kowalczykowa, Warszawa 1995.
Byron G., Korsarz; Don Juan; Manfred (dowolne wydania).
Brodziński K., O klasyczności i romantyczności tudzież o duchu poezji polskiej, w: tenże, Wybór pism, oprac. A. Witkowska, Wrocław 1966.
Chodakowski Z. D., O Sławiańszczyźnie przed chrześcijaństwem, oprac. J. Maślanka, Warszawa 1967.
Fredro A., Pan Jowialski (dowolne wydanie).
Garczyński S., Wacława dzieje, Warszawa 1973.
Goethe J. W., Dywan Zachodu i Wschodu, w: tenże, Dzieła wybrane pod red. J. Z. Jakubowskiego i A. Milskiej, Warszawa 1956, t.1.
Goszczyński S., liryki (dowolne wydanie); Zamek kaniowski, oprac. H. Krukowska, Białystok 1994.
Hoffmann E. T. A., Opowieści fantastyczne, Warszawa 1959 i wyd. nast.
Krasiński Z., Zamek Wilczki; Nie-Boska komedia; Trzy myśli Ligenzy; Fragmenty (dowolne wydanie zbiorowe).
Malczewski A., Maria, oprac. H. Krukowska, Białystok 1995.
Mickiewicz A., wiersze wileńsko-kowieńskie; Ballady i romanse; Sonety krymskie; Konrad Wallenrod; Dziady; Księgi narodu polskiego i pielgrzymstwa polskiego (dowolne wydania).
Miłosz Cz., Szukanie ojczyzny, Kraków 2001.
Mochnacki M., O literaturze polskiej w wieku XIX, oprac. Z. Skibiński, Łódź 1985.
Norwid C. K., Vade-mecum, oprac. J. Fert, Wrocław 1990; Trylogia włoska (dowolne wydanie).
Poe E. A., Zagłada domu Usherów, w: tenże, Opowiadania, oprac. W. Kopaliński, przeł. S. Wyrzykowski, Warszawa 1986, t. 1.
Rzewuski H., Pamiątki Soplicy, oprac. Z. Lewinówna, Warszawa 1960.
Słowacki J., Lambro; Kordian; Anhelli; Beniowski; Sen srebrny Salomei, Genezis z Ducha; tzw. liryki genezyjskie; Król-Duch (dowolne wydania); Krąg pism mistycznych pod red. A. Kowalczykowej, Wrocław 1997.
Sudolski Z., Polski list romantyczny, Kraków 1997.
Śniadecki J., O pismach klasycznych i romantycznych, w: S. Kawyn, Walka romantyków z klasykami, Wrocław 1960.
Towiański A., Biesiada, w: tenże, Wybór pism i nauk, oprac. S. Pigoń, Wrocław 2004.
Zaleski J. B., Wybór poezyj, oprac. C. Gajkowska, Wrocław 1985.
Opracowania:
Bachtin M., Problemy poetyki Dostojewskiego, Warszawa 1970.
Charkiewicz J., Tobą raduje się całe stworzenie. Ikonografia Matki Bożej w prawosławiu, Warszawa 2007.
Dobrzycka I., Kształtowanie się twórczości Byrona. Bohater bajroniczny a zagadnienie narodowe, Wrocław 1963.
Emrich B., Topika i topoi, "Pamiętnik Literacki" 1977 z. 1.
Janion M., Do Europy tak, ale razem z naszymi umarłymi, Warszawa 2000.
Kasperski E., Liryka Norwida (Polimorfizm, polifonia, policentryzm w poezji poety), w: Norwid z perspektywy XXI wieku pod red. J. Rohozińskiego, Pułtusk 2003.
Koyré A., Mistycy, spirytualiści, alchemicy niemieccy XVI wieku, przeł. L. Brogowski, Gdańsk 1995.
Kleiner J., Zygmunt Krasiński. Studia, Warszawa 1998.
Kopaliński W., Słownik symboli, Warszawa 1991.
Kowalczykowa A., Czym był romantyzm, Warszawa 1990.
Krysowski O., "Słońc ogromnych kręgi...". Malarskie inspiracje Słowackiego, Warszawa 2002.
Kurska A., Fragment romantyczny, Wrocław 1989.
Literatura, komparatystyka, folklor. Księga poświęcona J. Krzyżanowskiemu, Warszawa 1968.
Maciejewski M., Narodziny powieści poetyckiej w Polsce, Warszawa 1970.
Pisma teoretyczne niemieckich romantyków, oprac. T. Namowicz, Wrocław 2000.
Piwińska M., Miłość romantyczna, Kraków 1984.
Piwińska M., Juliusz Słowacki od duchów, Warszawa 1992.
Raszewski Z., Staroświecczyzna i postęp czasu. O teatrze polskim 1765-1865, Warszawa 1963.
Roguski P., Kuszenie Polaków, Warszawa 1993.
Seweryn D., "...jak tam zaszedłeś". Mickiewicz w szkole klasycznej, Lublin 1997.
Sinko Z., Z zagadnień gotycyzmu europejskiego i jego polskiej recepcji, "Pamiętnik Literacki" 1972 z. 3.
Słownik literatury polskiej XIX wieku, pod red. J. Bachórza i A. Kowalczykowej, Wrocław 1995.
(...)
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: