Wprowadzenie do komparatystyki 3001-13A2WK
Komparatystyka stanowi ważną propozycję metodologiczną dla współczesnego literaturoznawstwa, propozycją pozwalającą poszerzyć nasze rozumienie literatury i kultury, a także pozwalającą na budowanie specyficznej filozofii wielokulturowości.
Wykład prezentuje dzieje dyscypliny i główne paradygmaty komparatystyki (z uwzględnieniem komparatystyki polskiej), jej problemy badawcze i metody. Uwzględniona zostanie kwestia relacji komparatystyki do historii oraz teorii literatury, problem badań interdyscyplinarnych (literatura a inne sztuki, dyskursy, literatura a media, kulturowe rozumienie literatury). Szczególna uwaga zostanie zwrócona na najnowsze tendencje w komparatystyce (np. postkolonializm). Wykład będzie prowadzony z perspektywy pytań o komparatystyczną lekturę literatury małego narodu, osadzonego w realiach środkowoeuropejskich.
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Założenia (opisowo)
Efekty kształcenia
Wykład ma kształcić z jednej strony praktyczne umiejętności interpretacyjne, dać podstawy metody porównawczej lektury tekstu. Z drugiej – perspektywa porównawcza kształtuje zdolności rozumienia współczesnej kultury i fortunnego funkcjonowania w niej (w relacji wobec innych kultur, w kulturze o charakterze palimpsestu). Student analizuje i interpretuje teksty różnych literatury i różnych sztuk oraz dyskursów we wzajemnych relacjach.
Kryteria oceniania
Kontrola obecności, test.
Literatura
I. Lektury obowiązkowe
1. Antologia zagranicznej komparatystyki literackiej. Pod red. H. Janaszek-Ivaničkowej, Warszawa 1997.
2. Badania porównawcze. Dyskusja o metodzie. Pod red. Aliny Nowickiej - Jeżowej, Izabelin 1998.
3. W. Borowy O wpływach i zależnościach w literaturze, Kraków 1921.
4. H. Janaszek-Ivaničkowa, O współczesnej komparatystyce literackiej, Warszawa 1989.
5. E. Kasperski O teorii komparatystyki, w: Literatura. Teoria. Metodologia. Pod red. D. Ulickiej, Warszawa 1998.
6. Literatura a malarstwo – malarstwo a literatura. Panorama myśli polskiej XX wieku. Pod red. G. Królikiewicz i innych. Kraków 2009.
7. H. Markiewicz Badania porównawcze w literaturoznawstwie polskim; Zakres i podział literaturoznawstwa porównawczego, w: Przekroje i zbliżenia dawne i nowe, Warszawa 1976.
8. R. Wellek, Kryzys literatury porównawczej. Przeł. Z. Łapiński. „Pamiętnik Literacki” 1968, z. 3.
9. E. Szczęsna, Interpretacja i polisemiotyczność. W: Poetyka mediów. Warszawa 2007.
10. A. Hejmej, Interdyscyplinarność i badania komparatystyczne. W zb. Literatura i wiedza. Pod red. W. Boleckiego i E. Dąbrowskiej. Warszawa 2006.
11. Komparatystyka dla humanistów. Pod red. M. Dąbrowskiego. Warszawa 2012.
12. Niewspółmierność. Perspektywy nowoczesnej komparatystyki. Antologia. Pod red. T. Bilczewskiego. Kraków 2012.
II. Lektury uzupełniające
1. B. Bakuła, Historia i komparatystyka. Szkice o literaturze i kulturze Europy Środkowo-Wschodniej XX wieku. Poznań 2000.
2. T. Bilczewski, „Czytać po wieży Babel”. Komparatystyka – hermeneutyka – przekład. W zb.: Hermeneutyka i literatura. Ku nowej koiné. Pod red. M. Januszkiewicza, K. Kuczyńskiej-Koschany. Poznań 2006.
3. M. Cieśla-Korytowska Komparatystyka w Polsce, „Ruch Literacki” 1995, z. 4.
4. M. Dąbrowski, Literatura polska w perspektywie porównawczej: modernizm – awangarda – postmodernizm. Rekonesans. W: Projekt krytyki etycznej. Studia i szkice literackie. Kraków 2005.
5. R. Etiemble, Porównanie to jeszcze nie dowód. Przeł. W. Błońska. „Pamiętnik Literacki” 1968, z. 3.
6. A. Fulińska, Media. W zb.: Kulturowa teoria literatury. Pod red. R. Nycza, M.P. Markowskiego. Kraków 2006.
7. J. Heistein Wprowadzenie do literaturoznawstwa porównawczego, Wrocław 1992.
8. M. Kuziak, Komparatystyka na rozdrożu? „Porównania” 2008.
9. E. Możejko, Między kulturą a wielokulturowością: dylematy współczesnej komparatystyki. W zb.: Sporne i bezsporne problemy współczesnej wiedzy o literaturze. Pod red. W. Boleckiego, R. Nycza. Warszawa 2002.
11. R. Nycz Od polonistyki do komparatystyki (i z powrotem), „Teksty Drugie” 1992, nr ½.
12. Polonistyka w przebudowie. Literaturoznawstwo – wiedza o języku – wiedza o kulturze – edukacja. Zjazd Polonistów Kraków, 22-25 września 2004. T. I - II. Redakcja zbiorowa. Kraków 2005 [referaty z sekcji komparatystycznej].
13. E. Prokop-Janiec, Etniczność a literatura. W zb.: Kulturowa teoria literatury. Pod red. R. Nycza, M.P. Markowskiego. Kraków 2006.
14. S. T. de Zepetnek, Nowa Literatura Porównawcza jako teoria i metoda (przekład A. Zawiszewska i A. Skrendo, komentarz J. Madejski). W zb. Konstruktywizm w badaniach literackich. Antologia. Pod red. E. Kuźmy, A. Skrendy, J. Madejskiego. Kraków 2006.
Więcej informacji
Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: