Literatura popularna 3001-11B2PL
Wykład rozpoczynają zagadnienia definicyjne oraz związane ze strukturą literatury popularnej, problematyka wartościowania i kiczu. Kolejne wykłady koncentrują się wokół narodzin i rozwoju konwencji gatunkowych i gatunków literatury popularnej, relacji między nimi. Na przykładach wybranych dzieł literackich ukazuje się estetykę i wizję świata literatury popularnej oraz związane z tym charakterystyczne dla niej konwencje i klisze.
Kolejne tematy będą prezentowane w ujęciu przekrojowym. Uwzględnione zatem zostaną teksty zarówno należące do klasyki literatury popularnej, jak i utwory najnowsze; te przeznaczone dla odbiorcy dorosłego, jak i te dla czytelnika dziecięcego. Omówione zostaną także relacje między literaturą popularną a dziecięcą i młodzieżową: wyróżniki, nurty i odmiany typowe dla literatury popularnej występujące w literaturze dla niedorosłego odbiorcy oraz tematy i konwencje zaczerpnięte z literatury tradycyjnie uznawanej za dziecięcą, a pojawiające się w literaturze popularnej adresowanej do dojrzałego odbiorcy.
Podejmowane w trakcie wykładu zagadnienia będą rozpatrywane w aspektach: historycznoliterackim, genologicznym, socjologiczno-rynkowym.
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Założenia (opisowo)
Efekty kształcenia
Po zakończeniu zajęć student:
wiedza
– zna źródła literatury popularnej i rozumie, jakie były mechanizmy jej ewolucji,
– charakteryzuje różnorodne współczesne literackie zjawiska i tendencje oraz obszary problemowe związane z literaturą popularną,
– rozpoznaje swoistość odmian gatunkowych literatury popularnej,
– zna wybrane narzędzia polskiej i zachodniej metodologii badań literatury popularnej;
umiejętności
– charakteryzuje poszczególne odmiany powieści z obszaru literatury popularnej,
– rozpoznaje, nazywa i analizuje wybrane tendencje i zjawiska literackie charakterystyczne dla literatury popularnej,
– potrafi odpowiednio dobierać instrumenty analizy literatury popularnej i za ich pomocą interpretować dzieła i zjawiska;
kompetencje społeczne
– rozumie zjawiska literackie i socjologiczne związane z literaturą popularną, jest więc świadomym użytkownikiem kultury popularnej,
– postrzega i interpretuje utwory i zjawiska przynależne kulturze popularnej w odpowiednim kontekście literackim i kulturowym,
– rozumie i docenia wagę profesjonalnej wiedzy historyczno- i teoretycznoliterackiej
Kryteria oceniania
końcowy pisemny test zaliczeniowy na ocenę
Literatura
• P. Bohusiewicz, Uczłowieczanie superbohaterów we współczesnej kulturze popularnej [w:] Fantastyczność i cudowność. Mit – literatura – tajemnica, red. W. Gruszczyński, T. Ratajczak, B. Trocha, 2013
• R. Caillois, Odpowiedzialność i styl. Eseje, wyb. M.Żurowski, 1967
• P. Ciećwierz, Synowie Kaina, córy Lilith... Rzecz o wampirach w fantasy, 2009
• K. Dmitruk, Kultura popularna – obieg – literatura, „Literatura i Kultura Popularna” 1992, t. 2
• J. Dunin, Papierowy bandyta. Książka kramarska i brukowa w Polsce, 1974
• U. Eco, Superman w literaturze masowej, 1996
• A. Gemra, Od gotycyzmu do horroru. Wilkołak, wampir i Monstrum Frankensteina w wybranych utworach, 2008
• Harry Potter. Fenomen społeczny – zjawisko literackie – ikona popkultury, red. W. Kostecka, M. Skowera, 2014
• A. Has-Tokarz, Horror w literaturze współczesnej i filmie, 2010
• A. Jaworek, Powieść graficzna jako opowiadanie multimedialne, „Studia Kulturowe” 3/2012
• J. Kolbuszewski, Od Pigalle po kresy. Krajobrazy literatury popularnej, 1994
• A. Kotas, „Zaradne kobiety zasługują na miłość”. O powieściach Rodziewiczówny i Kalicińskiej, w: Literatura popularna. T. 1: Dyskursy wielorakie, red. E. Bartos, M. Tomczok, 2013
• P. Kowalski, (Nie)bezpieczne światy masowej wyobraźni, 1999
• M. Krajewski, Kultury kultury popularnej, 2003
• E. Kraskowska, O tak zwanej „kobiecości” jako konwencji literackiej, w: Krytyka feministyczna – siostra teorii i historii literatury, red. G. Borkowska, L. Sikorska, 2000
• S. Lasić, Poetyka powieści kryminalnej: próba analizy strukturalnej, 1976
• T.Z. Majkowski, W cieniu białego drzewa. Powieść fantasy w XX wieku, 2013
• Z. Marecki, Modele wiejsko-prowincjonalnej arkadii i jej funkcje we współczesnej polskiej powieści dla kobiet, „Świat Tekstów. Rocznik Słupski” 2014, nr 12
• A. Martuszewska, „Ta trzecia”. Problemy literatury popularnej, 1997
• A. Niewiadowski, A. Smuszkiewicz, Leksykon polskiej literatury fantastycznonaukowej, 1990
• R. Nowakowski, Żywy trup. Jak kultura popularna reprodukuje lęk przed wykluczeniem, „Kultura Popularna” 2013, nr 2
• J. Nowakowski, W kręgu obiegowych ideałów estetycznych. Szkice o literaturze popularnej, 1980
• M. Pustowaruk, Od Tolkiena do Pratchetta. Potencjał rozwojowy fantasy jako konwencji literackiej, 2009
• J. Ruszała, Robinson w literaturze polskiej, 1998
• J. Siewierski, Powieść kryminalna, 1979
• K. Slany, Puer Horroris w literaturze i kulturze dziecięcej, „Kwartalnik Polonistyczny. Konteksty Kulturowe”, 2009
• Słownik literatury popularnej, red. T. Żabski, 1997, 2006
• A. Smuszkiewicz, Stereotyp fabularny fantastyki naukowej, 1980
• J. Szyłak, Komiks. Świat przerysowany, 1998
• M. Tkacz, Baśnie zbyt prawdziwe. Trzydzieści lat fantasy w Polsce, 2012
• K. Uniłowski, Fantastyka i realizm, w: Literatura popularna. T. 2: Fantastyczne kreacje światów, pod red. E. Bartos i in., 2014
• A. Wróblewska, Władza w komiksach na przykładzie narracji o Batmanie, w: Wybory popkultury. Relacje kultury popularnej z polityką, ideologią i społeczeństwem, red. K. Kowalczyk, J. Płoszaj, 2014
• M. Wydmuch, Gra ze strachem. Fantastyka grozy, 1975
Więcej informacji
Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: