Psychologia środowiskowa 2500-PLF1015
Wykład 1. Psychologia środowiskowa jako nauka interdyscyplinarna. Przegląd problematyki. Rys historyczny badań nad człowiekiem w środowisku. Sylwetki osób zasłużonych dla psychologii środowiskowej. Specyfika teoretyczna i metodologiczna psychologii środowiskowej. Ośrodki zachowania. Psychologia środowiskowa a transformacje systemowe w Polsce. Po co studiować psychologię środowiskową?
Wykład 2. Orientacja w środowisku. Teorie percepcji sygnałów ze środowiska (teoria Brunswika, teoria Gibsona). Orientacja w przestrzeni. Jak znajdujemy drogę? Mapy poznawcze (mapy dzielnic, miast, świata). Teoria Lyncha. Błędy w orientacji przestrzennej.
Wykład 3. Środowisko a sądy estetyczne. Estetyka środowiskowa: teoria Berlyne’a, teorie ewolucyjne: teoria widoku schronienia Appletona, teoria Kaplanów, koło emocji Russella i Mehrabiana. Kryteria oceny jakości środowiska. Oceny budynków po zasiedleniu.
Wykład 4. Metody badań psychologii środowiskowej. Obserwacja i techniki kwestionariuszowe. Metody badania orientacji przestrzennej. Mapy poznawcze jako techniki badania percepcji i oceny środowiska. Wykorzystanie geograficznych systemów informacyjnych w badaniach środowiskowych. Techniki badania oceny środowiska. Analiza śladów. Symulacje. Gry środowiskowe. Ilościowe i jakościowe metody analizy środowiskowej.
Wykład 5. Prywatność. Teorie prywatności (teoria Altmana). Przestrzeń osobista i jej rodzaje (teoria Halla). Przestrzeń dospołeczna i odspołeczna (R. Sommer). Kontrola nad poziomem prywatności. Zagrożenia prywatności. Skutki zakłóceń w kontroli prywatności.
Wykład 6. Zachowania terytorialne ludzi. Rodzaje terytoriów (teoria Altmana). Czy człowiek jest zwierzęciem terytorialnym? Różnice międzypłciowe w zachowaniach terytorialnych. Pomiary terytorialności. Obrona terytorium. Jak planować w zgodzie z ludzką terytorialnością?
Wykład 7. Człowiek w przestrzeni miejskiej I. Krótka historia miast. Megapolie. Miasta Perwszego i Trzeciego świata. Urbanizacja a patologia społeczna. Miasta jutra czyli wielkie utopie urbanistyczne przełomu wieków.
Wykład 8. Człowiek w przestrzeni miejskiej II. Czy miasto jest źródłem samego zła? Kontrowersyjne wyniki badań nad wpływem zagęszczenia na zachowania patologiczne ludzi. Miasto jako źródło przestymulowania: teoria Milgrama . Przestępczość w mieście. Patologie społeczne. Bezdomność. Miasto jako źródło pozytywnej stymulacji.
Wykład 9. Przemiany jakim podlegają miasta. Suburbanizacja. Wirtualizacja kontaktów. Prywatyzacja przestrzeni publicznej. Degeneracja śródmieść. Współczesne próby i projekty rewitalizacji miast.
Wykład 10. Jak mieszkamy? Mieszkanie czy domek? Wyznaczniki satysfakcji z mieszkania. Ocena jakości mieszkań. Przywiązanie do miejsc zamieszkania.
Wykład 11. Planowanie przestrzeni publicznych i miejsc pracy. Przyjazne biura i miejsca pracy. Szkoła i uniwersytety jako środowisko. Muzea i ogrody zoologiczne. Planowanie przestrzeni w budynkach szpitalnych i domach opieki. Miejsca rekreacji. Puby i restauracje. Miasta bez barier.
Wykład 12 i 13. Architektura a psychologia. Czy istnieje ponadczasowy sposób budowania? Teoria Christophera Alexandra. Nowe trendy w urbanistyce (New urbanism). Miasta zrównoważone.
Wykład 14. Przestrzeń a aktywność społeczna ludzi. Identyfikacja z miejscem zamieszkania. Tożsamość lokalna. Sąsiedztwo. Dylematy społeczne w miejscu zamieszkania. Jak budować aby zwiększać kooperację mieszkańców?
Kierunek podstawowy MISMaP
Rodzaj przedmiotu
Założenia (opisowo)
Efekty kształcenia
Wiedza. Student:
• Zna różne nurty oraz podstawowe teorie w psychologii środowiskowej
• Swobodnie porusza się w siatce pojęć tworzonej w różnych dyscyplinach zajmujących się relacjami człowiek-środowisko
• Integruje wiedzę o zachowaniach człowieka w środowisku
Postawy. Student
• wspiera działania na rzecz poprawy jakości życia człowieka w różnych środowiskach
* wspiera działania na rzecz zachowania środowiska oraz zrównoważonego rozwoju
• Jest tolerancyjny wobec różnych nurtów teoretycznych w badaniach środowiskowych
Umiejętności. Student
• sprawnie komunikuje się z przedstawicielami różnych zawodów zajmujących się kształtowaniem środowiska
• Stosuje wiedzę o relacjach między środowiskiem a zachowaniami ludzi do rozumienia procesów zachodzących we współczesnych miastach i innych środowiskach człowieka
Kryteria oceniania
Ocena składa się z dwóch części: (1) praca domowa (analiza wybranego problemu środowiskowego, ilustrowanego własnymi zdjęciami, oraz propozycja jego rozwiązania, (2) wynik pracy pisemnej (w połowie zamknięte, w połowie otwarte pytania) na zakończenie kursu. Ostateczna ocena jest średnią z obu ocen.
Praktyki zawodowe
nie dotyczy
Literatura
P.A. Bell, Th.C. Greene, J.D. Fisher, A. Baum (2004). Psychologia Środowiskowa. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne (wybrane rozdziały)
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: