- Bioinformatyka i biologia systemów, stacjonarne, pierwszego stopnia
- Informatyka, stacjonarne, pierwszego stopnia
- Matematyka, stacjonarne, pierwszego stopnia
- Bioinformatyka i biologia systemów, stacjonarne drugiego stopnia
- Informatyka, stacjonarne, drugiego stopnia
- Matematyka, stacjonarne, drugiego stopnia
Elity i przywództwo polityczne w Rosji i państwach Europy Wschodniej 2102-0FA-EIPP-OG
Na tle socjologicznych teorii elit V. Pareto, G. i Mosca i in., które opisują naturalne procesy kształtowania się elit politycznych w zachodnich społeczeństwach, przedstawione zostanie brutalne rozbicie wszystkich struktur społecznych w Rosji oraz likwidacja przedrewolucyjnych elit imperium carskiego w wyniku wojny, rewolucji, bolszewickich eksperymentów ustrojowych oraz stalinowskiej "drugiej rewolucji" (kolektywizacja, industrializacja"). Student zapozna się ze zmiennymi wyznacznikami rekrutacji komunistycznej nomenklatury za Lenina, Stalina, Chruszczowa, Breżniewa i Gorbaczowa. Zanalizuje skutki "polityki stabilizacji kadrowej" Breżniewa oraz pierestrojkowej wymiany kadr dla kształtowania się składu elit rządzących w niepodległych państwach WNP, skali podziałów politycznych w elitach i poziomu ich reformatorstwa, a w konsekwencji różnych wyborów instytucjonalnych. Zrozumie implikacje ciągłości elit komunistycznych na przebieg procesów demokratyzacji, liberalizacji gospodarki i prywatyzacji. Potrafi wskazać podobieństwa i różnice transformacji ustrojowej w Federacji Rosyjskiej, na Białorusi i Ukrainie w pierwszej dekadzie przemian. Wyjaśnia znaczenie pogłębiających się różnic w kompozycji elit rządzących tych państw oraz specyfiki przywództwa na ich odmienne tendencje rozwojowe w drugiej dekadzie niepodległości: konsolidację autokracji (Białoruś, Rosja) vs. odmienna ewolucja polityczna polityczna Ukrainy:utrzymywanie się hybrydalnego systemu system, ulegającego okresowym wstrząsom ("pomarańczowa" rewolucja" 2004, "Euromajdan" (2013) i "rewolucja godności" (2014), sprzyjającym podejmowaniu od nowa prób demokratyzacji.
Potrafi opisać etapy ponownej nomenklatyryzacji elity politycznej Rosji za Jelcyna i Putina oraz jej swoistą oligarchizację. Umie wyjaśnić utrzymywania się systemu oligarchicznego na Ukrainie.
Student zapozna się z teorią przywództwa politycznego oraz specyficznymi wyzwaniami okresu transformacji dla liderów politycznych. Zrozumie kluczową rolę prezydentów w posowieckiej transformacji. Prześledzi kariery wybranych liderów politycznych regionu, scharakteryzuje ich styl uprawiania polityki, sposób doboru współpracowników i metody osłabiania przeciwników.
Rodzaj przedmiotu
Założenia (opisowo)
Efekty kształcenia
Student potrafi porównać style przywództwa prezydentów Rosji - Jelcyna, Putina, ukazać istotę tandemu Medwiediew-Putin oraz i specyfikę rządów Putina 2.0.
Jest w stanie wyjaśnić dlaczego Aleksadr Łukaszenko stoi na czele Białorusi od ponad dwu dekad i ocenić jego polityczne perspektywy.
Potrafi opisać funkcjonowanie systemu personalnego jedynowładztwa i podać przyczyny jego żywotności oraz potencjalne żródła przyszłych zagrożeń.
Diagnozuje czynniki sprzyjające prezydenckiej dominacji w systemie politycznym
w większości państw WNP oraz wpływ osobowości przywódców na konsolidację autorytarnych rządów.
Student identyfikuje przyczyny powstania na Ukrainie dużej pluralizacji i silnej konkurencji politycznej. Umie wymienić nomenklaturowych i post-nomenklaturowych prezydentów oraz główne obozy polityczne na Ukrainie. Potrafi wskazać przyczyny powstania silnych oligarchicznych klanów przemysłowo-finansowych i wykazać wielość płaszczyzn ich wpływ na politykę Ukrainy. Potrafi wyjaśnić trwałość systemu oligarchicznego pomimo rewolucyjnych wstrząsów i zewnętrznego zagrożenia.
Kryteria oceniania
Obecność i aktywność na zajęciach. Przedstawienie prezentacji lub referatu na temat uzgodniony z prowadzącą zajęcia. Skala ocen standardowa.
Praktyki zawodowe
Nie przewiduje sie.
Literatura
J. Ćwiek-Karpowicz," Rosyjska elita władzy centralnej w latach 2000-2008". Warszawa 2011, r. III (Konsolidacja władzy centralnej, s. 137—186), rozdział IV (zmiany strukturalne w elicie władzy centralnej, s. 187-222, roz. V.(ewolucja postaw elity władzy centralnej, s. 225-267).
E. Hanley, N. Jerżowa, R. Anderson, "Rosja: stary produkt w nowym opakowaniu"? [w: "]Elity w Polsce, w Rosji i na Węgrzech- wymiana czy reprodukcja?". Warszawa 1995, s. 35-58.
M. Hartliński, "Teoretyczne wyznaczniki analizy przywództwa w krajach WNP", (w:) Tadeusz Bodio (red.), "Przywództwo, elity i transformacje w krajach WNP. Problemy metodologii badań)", Warszawa 2010. s. 181-198
Jasina Łukasz," Wzmocnienie pozycji Władimira Putina w systemie politycznym Rosji". Biuletyn PISM nr 77, 15 listopada 2016.
Karbalewicz Walerij," Aleksandr Łukaszenko, Portret polityczny". PISM, W-wa 2013.
Krysztanowskaja Olga, "Anatomija rossijskoj elity". Moskwa 2005.
Konończuk Wojciech," Fundament systemu. Starzy i nowi oligarchowie na Ukrainie". OSW, Warszawa sierpień 2016.
Matsiysk Yuriy, "Transformacje reżymu politycznego na Ukrainie przed i po pomarańczowej rewolucji (interpretacja instytucjonalna)", (w:) Tadeusz Bodio (red.), "Przywództwo, elity i transformacje w krajach WNP. Problemy metodologii badań)", Warszawa 2010.
Marek Menkiszak (red.) " Późny Putin: koniec rozwoju, koniec stabilności". OSW, 15. 09.2015,
Mozol' Myhajło, "Vse budiet horoszo" - politiczeskije sieti lojalnosti w pieriod prezydentstwa Leonida Kuczmy. "Społeczeństwo i polityka" n1 1 (46) 2016, s. 15-26.
Myers Steven Lee, " Nowy car: wczesne lata i rządy Władimira Putina". Katowice 2015.Część II-V.
Nocoń Jarosław," Elity polityczne. Studium interpretacji funkcjonalnej". Toruń 2004, cz. II.
Zbigniew Parafianowicz, Michał Potocki," Kryształowy fortepian. Zdrady i zwycięstwa Petra Poroszenki". Wołowiec 2016.
Zbigniew Parafianowicz, Michał Potocki, "Wilki żyja poza prawem. Jak Janukowycz przegrał Ukrainę". Wołowiec 2015, s.19-186.
Maria Przełomiec, "Tymoszenko, Historia niedokończona". Warszawa 2012.
Sępkowski A., Czynniki jakościowe w analizie przywództwa politycznego (na tle przywództwa republik poradzieckich), (w:) Tadeusz Bodio (red.), "Przywództwo, elity... s. 161—180
J. Rogoża, "Władzy raz zdobytej nie oddamy nigdy”. Rosyjska elita władzy wobec sukcesji i kryzysu gospodarczego. OSW, 2009, https://www.osw.waw.pl/sites/default/files/punkt_widzenia_19.pdf
J. Rogoża," W cieniu Putina. Prezydentura D, Miedwiediewa". OSW, listopad 2011, https://www.osw.waw.pl/sites/default/files/punkt_widzenia_26.pdf.
K. Świder, "Ewolucja elity władzy w Związku Radzieckim i w Rosj"i. Warszawa 2013. Rozdział IV oraz fragment rozdziału III (Casus Białorusi, Casus Ukrainy).
Literatura uzupełniająca:
Tomasz Kapuśniak, "Zjawisko „wirtualnej polityki” jako problem transformacji krajów WNP" (w:) Tadeusz Bodio (red.), "Przywództwo, elity...", s. 223-234.
Kamil Kłysiński, "Rytuał bez treści – wybory parlamentarne na Białorus"i, Ośrodek Studiów Wschodnich, 14.09. 2016, https://www.osw.waw.pl/pl/publikacje/analizy/2016-09-14/rytual-bez-tresci-wybory-parlamentarne-na-bialorusi.
Sannikau Andrej," Białoruska ruletka. Opozycyjny kandydat na prezydenta w walce z dyktaturą". Warszawa 2016.
Świder Konrad, Rosyjska świadomość geopolityczna a Ukraina i Białoruś (po rozpadzie Związku Radzieckiego). Warszawa 2015, s.181-249 (Ukraina w geopolityce Rosji) i 251-295 (Białoruś w geopolityce Rosji).
Politkowska Anna, Rosja Putina. Warszawa 2004.
Zuzankiewicz Piotr, Elita władzy politycznej Tatarstanu. Warszawa 2015, rozdział III i IV.
Więcej informacji
Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:
- Bioinformatyka i biologia systemów, stacjonarne, pierwszego stopnia
- Informatyka, stacjonarne, pierwszego stopnia
- Matematyka, stacjonarne, pierwszego stopnia
- Bioinformatyka i biologia systemów, stacjonarne drugiego stopnia
- Informatyka, stacjonarne, drugiego stopnia
- Matematyka, stacjonarne, drugiego stopnia
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: