Ochrona przyrody i zarządzanie środowiskiem 1900-4AOPZS-TU
Celem wykładu jest przekazanie wiedzy dotyczącej zagrożeń środowiska związanych przede wszystkim z działalnością człowieka oraz aktualnych możliwości ochrony przyrody. Wyjaśniane są podstawowe pojęcia, prawa i problemy współczesnej ekologii. Prezentowane są główne źródła zanieczyszczeń powietrza, wód, degradacji gleb, lasów, flory i fauny, krajobrazu oraz przekształcenia powierzchni ziemi na terenie Polski. Wskazywane są alternatywne rozwiązania czystych technologii i metod pozwalających poprawić jakość podstawowych komponentów środowiska. W trakcie zajęć zwraca się uwagę na rolę i znaczenie funkcjonowania sprawnego systemu zarządzania środowiskiem oraz potrzebę współpracy międzynarodowej. Omawiane są: najważniejsze inicjatywy, programy, porozumienia i konwencje międzynarodowe; dyrektywy UE; stan i strategia ochrony przyrody w UE i w Polsce. Istotną częścią zająć są także zagadnienia dotyczące wpływu różnych form turystyki na jakość komponentów środowiska i obszary chronione.
Zakres tematów:
1. Zarządzanie ochroną środowiska w Polsce, podstawy prawne ochrony środowiska, przyrody i krajobrazu w Polsce, Państwowy Monitoring Środowiska (PMŚ)
2. Zagrożenia, ochrona i monitoring powietrza i opadów atmosferycznych
3. Zagrożenia, ochrona i monitoring wód powierzchniowych i podziemnych; gospodarka wodno-ściekowa
4. Zagrożenia, ochrona i monitoring gleb; gospodarka odpadami, rekultywacja terenu
5. System ochrony przyrody, flory i fauny
6. Zagrożenia i ochrona lasów oraz terenów zieleni miejskiej
7. Ochrona i kształtowanie krajobrazu
8. Wpływ różnych form turystyki na jakość środowiska.
Celem ćwiczeń jest opanowanie przez studentów praktycznych umiejętności w zakresie: metod wskaźnikowych oceny jakości środowiska przyrodniczego, podstawowych techniki pomiaru jakości wybranych elementów środowiska (powietrza, gleb, materiału roślinnego), interpretacji danych w odniesieniu do obowiązujących norm, sporządzania ocen i raportów
Zakres tematów:
1. Biomonitoring stanu środowiska wybranych śródmiejskich terenów zieleni
2. Obserwacje terenowe jakości gleb, powietrza atmosferycznego, szaty roślinnej (biotesty, pomiary manualne) i wpływu różnych form rekreacji na środowisko przyrodnicze
3. Ocena stanu przekształcenia środowiska badanego terenu
4. Raport końcowy wg metody ocen zintegrowanych DPSIR
Nakład pracy studenta:
Wykład:
Udział w wykładzie - 16 godzin
Przygotowanie do egzaminu - 20 godzin
Razem - 36 godzin
Ćwiczenia:
Udział w ćwiczeniach - 8 godzin
Przygotowanie do ćwiczeń - 1 godz. tygodniowo (2 godziny między zjazdami)
Razem - 10 godzin
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Efekty kształcenia
Po ukończeniu przedmiotu student:
WIEDZA
1. zna funkcjonowanie systemu Państwowego Monitoringu Środowiska
2. zna wybrane metody biomonitoringu środowiska zna najważniejsze źródła emisji zanieczyszczeń powietrza, wody
3. zna najważniejsze przyczyny degradacji gleb, lasów, flory, fauny, krajobrazu;
4. zna skalę oraz tendencje zmian w ostatnich latach zagrożeń środowiska w Polsce i na świecie;
5. zna podstawowe akty prawne dotyczące ochrony środowiska, przyrody i krajobrazu
UMIEJĘTNOŚCI
1. definiuje podstawowe pojęcia z zakresu ochrony środowiska, przyrody i krajobrazu
2. potrafi scharakteryzować strukturę zarządzania ochrona przyrody i środowiska w Polsce
3. umie przedstawić warunki i konsekwencje występowania głównych zagrożeń środowiska
4. uzasadnia konieczność współpracy w ochronie środowiska zarówno w skali lokalnej jak i międzynarodowej
5. potrafi określić wpływ różnych form turystyki na jakość środowiska i obszary chronione
6. potrafi stosować różnorodne techniki pomiarowe
7. umie stosować metody bioindykacyjne i interpretować ich wyniki
8. potrafi interpretować dane pomiarowe w odniesieniu do obowiązujących norm
9. potrafi sporządzać oceny stanu środowiska zgodne ze zintegrowanym modelem DPSIR.
POSTAWY
1. rozumie znaczenie sprawnie działającego systemu zarządzania dla poprawy jakości środowiska i podnoszenia ekologicznej świadomości społeczeństwa
2. docenia znaczenie badań terenowych w identyfikacji problemów zagrożenia środowiska
3. docenia potrzebę ochrony przyrody
Kryteria oceniania
Wykład: egzamin pisemny (test wyboru + pytania otwarte). Warunkiem uczestnictwa w egzaminie jest zaliczenie ćwiczeń.
Ćwiczenia: terminowe wykonywanie prac przewidzianych w programie zajęć, kontrola obecności.
Zaliczenie:
Wykład: Egzamin pisemny
Ćwiczenia: zaliczenie na ocenę
Praktyki zawodowe
Brak.
Literatura
Bell JNB, Treshow M. 2004, Zanieczyszczenie powietrza a życie roślin. Wyd. Naukowo-Techniczne, Warszawa.
Górski M. (red.), 2009 - Prawo ochrony środowiska, Wolters Kluwer Polska, Warszawa.
Karaczun Z., Indeka L., 1999 Ochrona środowiska. ARIES, Warszawa.
Poskrobko B. 2007. Zarządzanie środowiskiem, PWE, Warszawa.
Symonides E., 2008, Ochrona przyrody. Wyd. Uniwersytetu Warszawskiego
Żarska B., 2003, Ochrona krajobrazu, Wyd. SGGW, Warszawa.
www.gios.gov.pl: Raport o stanie środowiska Polski
www.natura2000.mos.gov.pl: system obszarów Natura 2000
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: