Akustyczna i statystyczna analiza mowy 1500-SZD-ASAM
Zajęcia stanowią kurs wprowadzający do akustycznej analizy mowy i obejmują 8 tematów. Każdy nowy temat będzie poprzedzony wstępem teoretycznym, następnie uczestnicy otrzymają ćwiczenia do samodzielnego wykonania na podstawie udostępnionych próbek mowy a także samodzielnie wykonanych nagrań. Spotkania 1-9 obejmują analizę akustyczną, spotkania 10-15 analizę statystyczną/
● Tematyka spotkań
● 1/2. Metodologia badań fonetycznych (rejestracja dźwięku; odsłuch nagrań, transkrypcja; metoda akustyczna; kamera wideo; palatografia; elektropalatografia; badania aerodynamiczne; elektroartykulografia). Wstęp do obsługi programu PRAAT (nagrania, tworzenie spektrogramu i oscylogramu, segmentacja nagrań, komputerowy kod transkrypcji fonetycznej SAMPA).
● 3/4. Akustyczna teoria powstawania sygnału mowy (source/filter theory); związek między artykulacją i cechami akustycznymi dźwięków mowy; częstotliwość podstawowa F0, harmoniczne, formanty.
● 5/6/7. Właściwości akustyczne samogłosek (artykulacja samogłosek ustnych i ich cechy akustyczne: tworzenie widm FFT i LPC, częstotliwości formantowe, czworobok artykulacyjny (formant plot), iloczas; samogłoski w izolacji i w mowie ciągłej; wariantywność samogłosek (target undershoot) związana z wpływem kontekstu, akcentu, tempa mowy; wpływ mówcy na cechy samogłosek; normalizacja; teoria targetu (target model) i teoria dynamiczna (dynamic model).
● 8/9. Realizacja cech suprasegmentalnych mowy w płaszczyźnie akustycznej i ich opis; akcent, intonacja.
● 10. Spółgłoski zwarte.VOT
● 11. Spółgłoski półotwarte
● 12/13. Próba i populacja, podstawowe typy cech, tworzenie arkusza, wprowadzanie i przekształcanie danych w programie STATISTICA, podstawowe statystyki opisowe, tworzenie wykresów.
● 14/15. Testy parametryczne i nieparametryczne (ANOVA, MANOVA, test Pillai’a, test U Manna-Whitneya, test Kruskala-Wallisa)
● 16. Podsumowanie (dyskusja nad projektami)
Rodzaj przedmiotu
Efekty kształcenia
Wiedza: zna i rozumie
P8S_WG.1 w stopniu umożliwiającym rewizję istniejących paradygmatów - światowy dorobek, obejmujący podstawy teoretyczne oraz zagadnienia ogólne i wybrane zagadnienia szczegółowe - właściwe dla danej dyscypliny naukowej lub artystycznej
P8S_WG.2 główne tendencje rozwojowe dyscyplin naukowych lub arty¬stycznych, w których odbywa się kształcenie
P8S_WG.3 metodologię badań naukowych
Umiejętności: potrafi
P8S_UW.1 wykorzystywać wiedzę z różnych dziedzin nauki lub dziedziny sztuki do twórczego identyfiko¬wania, formułowania i innowa¬cyjnego rozwiązywania złożo¬nych problemów lub wykonywania zadań o charakterze badaw¬czym, a w szczególności:
- definiować cel i przedmiot badań naukowych, formuło¬wać hipotezę badawczą,
- rozwijać metody, techniki i narzędzia badawcze oraz twórczo je stosować,
- wnioskować na podstawie wyników badań naukowych
P8S_UK.1 komunikować się na tematy spe¬cjalistyczne w stopniu umożliwia¬jącym aktywne uczestnictwo w międzynarodowym środowisku naukowym
P8S_UK.4 uczestniczyć w dyskursie nauko¬wym
Kompetencje społeczne: jest gotów do
P8S_KK.3 uznawania znaczenia wiedzy w rozwiązywaniu problemów poznawczych i praktycznych
P8S_KR.1 podtrzymywania i rozwijania etosu środowisk badawczych i twórczych, w tym:
- prowadzenia działalności naukowej w sposób niezależny,
- respektowania zasady publicznej własności wyników działalności naukowej, z uwzględnieniem zasad ochrony własności intelektualnej
Kryteria oceniania
Ćwiczenia są zaliczane na podstawie:
- obecności na zajęciach (dopuszczalna jedna nieobecność)
- oceny wykonanych ćwiczeń
- końcowego projektu.
Aby poprawić ocenę z zajęć, studenci mogą ponownie wykonać ćwiczenia oraz projekt końcowy.
Literatura
● 1. Dukiewicz L., Fonetyka [w] Fonetyka i fonologia, red. H. Wróbel, Gramatyka współczesnego języka polskiego, Kraków 1995;
● 2. Jassem W., Podstawy fonetyki akustycznej, PWN, Warszawa 1973.
● 3. Ladefoged P., Phonetic data analysis, Singapore 2011;
● 4. Ladefoged P., Johnson K., A Course in Phonetics, International Edition 2011;
● 5. Lawrence J. Raphael, Gloria J. Borden, Katherine S. Harris, Speech Science Primer: Physiology, Acoustics, and Perception of Speech, 5th Edition, Lippincott Williams & Wilkins, Baltimor 2007;
● 6. Machač P., Skarnitzl R., Principles of phonetic segmentation, Epocha, Praha 2009.
● 7. Wierzchowska B., Fonetyka i fonologia języka polskiego, Warszawa 1980;
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: