Fizjologia roślin 1400-114FR
Wykład
Treścią wykładu będzie charakterystyka procesów życiowych roślin, zachodzących w komórkach, tkankach i całym organizmie, zależności pomiędzy poszczególnymi procesami oraz integracja funkcji całej rośliny, również pod wpływem zmiennych warunków środowiskowych. Omawiane będą następujące zagadnienia:
Sygnalizacja u roślin: elementy szlaku transdukcji sygnału. Dekodowanie sygnału wapniowego. Fitohormony i ruchy roślin. Rola fitohormonów w regulacji funkcji roślin. Rodzaje ruchów roślin: tropizmy, nastie, ruchy autonomiczne.
Rola światła w morfogenezie roślin. Receptory światła: fitochromy, kryptochromy, antocyjaniny, flawonoidy i ich funkcje w fotomorfogenezie.
Kwitnienie. Czynniki wpływające na indukcję kwitnienia u roślin. Wieloczynnikowy model kontroli kwitnienia.
Kiełkowanie. Skład chemiczny nasion. fazy kiełkowania i ich charakterystyka. spoczynek i jego ustępowanie.
Mechanizmy starzenia się roślin. Rośliny monokarpiczne i polikarpiczne. Rola hormonów, czynników środowiskowych i genetycznych w starzeniu się roślin i ich organów.
Aktywność fotosyntetyczna roślin. Budowa aparatu fotosyntetycznego różnych grup roślin. Reakcje świetlne: fotosyntetyczny transport elektronów i fotofosforylacja; wiązanie i redukcja CO2, cykl C3 i C4, CAM, fotooddychanie. Regulacja syntezy sacharozy i skrobi.
Oddychanie, roślinny łańcuch oddechowy i jego charakterystyczne cechy, wydajność oksydacyjnej fosforylacji, oddychanie cyjanoodporne i rola oksydazy alternatywnej, reaktywne formy tlenu, oddychanie na świetle, rola mitochondrów w procesie fotosyntezy i integracji metabolizmu komórki.
Odżywianie mineralne. Znaczenie makro i mikro elementów. Skutki niedoboru niektórych jonów (deficyt jonów fosforanowych). Mikoryza. Asymilacja i metabolizm azotanów. Wiązanie azotu atmosferycznego.
Woda w komórce i roślinie. Fizykochemiczne właściwości wody. Główne składowe potencjału wody. Dyfuzja, osmoza, przepływ masowy. Kanały wodne. Pobieranie wody z gleby i transport do ksylemu. Teoria kohezyjno-napięciowa. Aparat szparkowy i transpiracja.
Transport związków organicznych i nieorganicznych. Podstawowe mechanizmy transportu w roślinie. Apoplast i symplast. Transport krótkodystansowy i dalekodystansowy. Transport dalekodystansowy wody i substancji mineralnych w ksylemie.
Integracja funkcji rośliny. Sygnalizacja w roślinach: sygnały biochemiczne i biofizyczne. Przemieszczanie czynników transkrypcyjnych i RNA jako elementów regulacji rozwoju i reakcji odpornościowych roślin na stresy biotyczne.
Podstawowe zagadnienia stresu. Wrażliwość, odporność, adaptacja i aklimatyzacja. Główne czynniki stresowe środowiska. Wczesne reakcje oraz zmiany w metabolizmie. Stres oksydacyjny oraz fotoinhibicja. Rola hormonów oraz metabolitów wtórnych.
Ćwiczenia:
• Fotosynteza.
Charakterystyka fotosyntezy typu C3. Charakterystyka izolowanych chloroplastów. Reakcja Hilla. Spektrofotometryczny pomiar aktywności PSII.
• Oddychanie.
Pomiar natężenia oddychania korzeni przy pomocy elektrody tlenowej. Działanie inhibitorów oddechowych. Oddychanie cyjanoodporne. Oddychanie beztlenowe korzeni, oznaczenie zawartości etanolu i aktywności dehydrogenazy alkoholowej.
• Żywienie mineralne i gospodarka wodna.
Objawy niedoboru składników mineralnych. Wpływ pH podłoża na szybkość pobierania kationów i anionów. Pobieranie jonów amonowych w zależności od odczynu środowiska. Asymilacja azotu, oznaczanie aktywności reduktazy azotanowej. Wyznaczanie potencjału osmotycznego.
• Barwniki roślinne
Skład ilościowy i jakościowy barwników asymilacyjnych w zależności od różnych czynników środowiskowych i wieku rośliny. Rozdział barwników przy pomocy chromatografii cienkowarstwowej. Fluorescencja chlorofilu a, pomiary in vivo wydajności fotochemicznej i niefotochemicznej oraz kwantowej PSII liści w zależności od wieku roślin oraz roślin poddanych działaniu herbicydu.
• Kiełkowanie nasion
Rola fitochromu, gibereliny i kwasu abscysynowego w regulacji kiełkowania nasion sałaty. Aktywność α- amylazy oraz zawartość skrobi podczas kiełkowania ziarniaków jęczmienia. Przekształcanie tłuszczów w cukry podczas kiełkowania nasion roślin oleistych.
• Organogeneza roślin w warunkach in vitro
Indukcja organogenezy u lnu w kulturach in vitro. Rola hormonów w regulacji procesów organogenezy.
• Hormonalna regulacja wzrostu tkanek roślinnych
Rola auksyny w wygięciach tropicznych. Wpływ gibereliny na wydłużanie epikotyla karłowatego grochu. Dominacja wierzchołkowa
• Reakcja roślin na czynniki stresowe
Systemy antyoksydacyjne roślin: aktywność peroksydaz i stan redukcji askorbinianu. Oznaczanie poziomu peroksydacji lipidów w tkankach liści.
• Starzenie się tkanek
Rola cytokinin i etylenu w regulacji starzenia się liści. Starzenie się nasion.
• Funkcje systemu przewodzącego
Transport dalekodystansowy w roślinach. Przesyłanie fali potencjału pobudzenia w roślinie.
Kierunek podstawowy MISMaP
biotechnologia
Rodzaj przedmiotu
Tryb prowadzenia
Koordynatorzy przedmiotu
W cyklu 2023L: | W cyklu 2024L: |
Efekty kształcenia
Wiedza.
Student:
1. Zna funkcjonowanie struktur komórkowych i przedstawia najważniejsze zależności funkcjonalne zarówno między składowymi komórki, jak i między komórkami oraz rozumie funkcjonowanie organizmu jako całości ( K_W05, K_W06))
2. Zna różnorodność biologiczną na podstawowym poziomie i rozumie zjawiska i procesy przyrodnicze, które ją kształtują (K_W10).
3. Rozumie podstawowe kategorie pojęciowe terminologii biochemicznej, fizjologii roślin oraz biologii środowiskowej (K_W13)
4. Zna ogólne uwarunkowania środowiskowe życia oraz wpływ czynników środowiskowych na rozwój i funkcjonowanie organizmów żywych (K_W14)
5. Zna podstawowe techniki laboratoryjne oraz pomiarowe stosowane w fizjologii roślin (K_W15)
Umiejetności.
Student:
1. Stosuje podstawowe techniki i narzędzia badawcze biologii doświadczalnej oraz umie wyjaśnić zasady ich działania (K_U01)
2. Umie analizować otrzymane wyniki (K_U04)
3. Potrafi przedstawić otrzymane wyniki w formie pracy pisemnej (K_U08)
4. Uczy się samodzielnie zagadnień wskazanych przez opiekuna (K_U10)
Kompetencje społeczne.
Student:
1. Poszerza zainteresowania w obrębie nauk przyrodniczych (K_K01)
2. Rozpoznaje, na czym polega etyka badawcza oraz rzetelność w prowadzeniu badań i interpretacji uzyskanych wyników dla funkcjonowania społeczeństwa (K_K03)
2. Rozumie podstawowe zasady bezpiecznego eksperymentu biologicznego i umie postępować w stanach zagrożenia (K_K05)
3. Wykazuje umiejętność pracy w zespole i jest otwarty na nowe idee (K_K07)
Kryteria oceniania
Aktywny udział w ćwiczeniach, zaliczeniowe kolokwium testowe.
Egzamin testowy
Praktyki zawodowe
Nie
Literatura
Literatura
1. Podstawy fizjologii roślin. J. Kopcewicz i S. Lewak. PWN 2012.
2. Introduction to plant physiology. W.G. Hopkins, N.P.A. Hüner. Wiley 2004.
3. Biochemistry and molecular biology of plants. Buchanan BB, Gruissem W, Jones RL
Więcej informacji
Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: