Poszukiwanie i rozpoznawanie zasobów wód podziemnych 1300-OPZWPW-GES
Wykład ma za zadanie zapoznanie studentów z zagadnieniami:
- podział i charakterystyka stref krążenia wód podziemnych,
- monitoring krajowy, regionalny i lokalny wód podziemnych,
- bilans: wodny, wód podziemnych (hydrogeologiczny surowy i szczegółowy), wodnogospodarczy,
- zbiornik wód podziemnych (warstwa, poziom, piętro wodonośne), jego podział wg kryterium użytkowości, system hydrogeologiczny,
- podział i charakterystyka zasobów wód podziemnych wg różnych kryteriów,
- podstawy prawne ustalania zasobów,
- ujęcie wód podziemnych,
- ustalanie zasobów eksploatacyjnych ujęć wód podziemnych w podziale na ujęcia nowe, istniejące, likwidacja studni:
• analiza materiałów archiwalnych, podstawy do określenia warunków hydrogeologicznych w miejscu nowego ujęcia,
• projekt badań hydrogeologicznych (typy pompowań na ujęciu pojedynczym i w hydrowęźle, badania w rejonie ujęcia, pobór próbek do badań granulometrycznych, fizyczno-chemicznych i bakteriologicznych),
• nadzór i dozór geologiczny nad pracami wiertniczymi i pompowaniem,
• kryteria ilościowe i jakościowe wyznaczania zasobów,
• metody obliczeń zasobów ujęcia jedno- i wielootworowego: analityczne i z wykorzystaniem modelowania matematycznego,
• ochrona jakości i ilości zasobów: strefy ochronne i monitoring stanów i jakości wód podziemnych,
• dokumentowanie zasobów eksploatacyjnych i tryb ich zatwierdzania,
- określanie zasobów odnawialnych:
• regionalizacja hydrogeologiczna Polski: regiony, podregiony, rejony hydrogeologiczne, JCWPd, GZWP, rodzaje jednostek bilansowych: zlewnia, region hydrogeologiczny, rejon wodnogospodarczy,
• typy zasilania: infiltracyjne, lateralne, ascenzyjne,
• program prac dla ustalenia zasobów odnawialnych: zebranie danych archiwalnych, prace i badania terenowe, badania laboratoryjne,
• przygotowanie danych do obliczeń, regionalna zmienność parametrów do obliczeń (opad, miąższość warstw wodonośnych, ewapotranspiracja, wskaźnik infiltracji),
• metody analityczne określania zasobów: hydrologiczna (podział hydrogramu, Killego, Wundta), wskaźnikowa (wg Dudy i in.),
• metody numeryczne: granice obszaru bilansowego (poddanego badaniom na modelu numerycznym, wybór pakietu obliczeniowego, dane wejściowe, warunki brzegowe, tarowanie modelu, analiza błędu obliczeń,
- ustalanie zasobów dyspozycyjnych:
• kryteria ograniczeń korzystania z wód podziemnych (przepływ nienaruszalny rzek, ekosystemy zależne od wód podziemnych, obszary prawnie chronione, aktualne pozwolenia wodnoprawne i ich regionalny rozkład i in.),
• metodyka ustalania zasobów dyspozycyjnych,
• regionalne zróżnicowanie wielkości zasobów dyspozycyjnych w obrębie obszaru bilansowego,
• monitoring wód podziemnych (ilościowy i jakościowy),
• dokumentacja hydrogeologiczna i tryb zatwierdzania zasobów,
- zasoby perspektywiczne i dostępne do zagospodarowania,
- jednolity bilans wodnogospodarczy regionu wodnego i zlewni,
- zasoby wód leczniczych:
• struktury występowania wód leczniczych, ujęcia wód leczniczych (reliktowych i infiltracyjnych), obszar zasobowy wód leczniczych,
• specyfika obliczania zasobów odnawialnych i dyspozycyjnych wód leczniczych,
- zasoby wód geotermalnych i energii geotermalnej:
• zasady projektowania i wykonywania otworów geotermalnych oraz zakres i metody badań hydrogeologicznych w tych otworach,
• zasoby wód geotermalnych i energii geotermalnej,
• możliwość neutralizacji wód,
• dokumentacja hydrogeologiczna i tryb jej zatwierdzania.
- zasoby wód podziemnych w Polsce i stan ich rozpoznania; wody zwykłe, wody lecznicze, wody termalne,
- ochrona zasobów wód podziemnych w Polsce, zagospodarowanie zasobów (przepisy prawne, instytucje odpowiedzialne za gospodarkę wodami, w tym podziemnymi).
Rodzaj przedmiotu
Założenia (opisowo)
Efekty kształcenia
Po zakończeniu wykładu student:
- ma wiedzę na temat bilansów wodnych i wodnogospodaczych,
- ma wiedzę na temat projektowania badań do opracowania dokumentacji zasobowych,
- ma wiedzę na temat zasobności i rozmieszczenia w Polsce zbiorników wód zwykłych, mineralnych i termalnych,
- ma pogłębioną wiedzę na temat określania zasobów eksploatacyjnych ujęcia i zasobów dyspozycyjnych obszaru,
- ma wiedzę w zakresie modelowania przebiegu procesów hydrodynamicznych w warunkach symulowanych na modelu numerycznym,
- zna i rozumie podstawowe pojęcia związane z prawem autorskim i własnością przemysłową.
Kryteria oceniania
Wymagania na egzaminie:
- znajomość materiału przedstawionego na wykładach,
- znajomość literatury i danych zawartych w aktach prawnych wskazanych przez wykładowcę na pierwszym wykładzie,
- znajomość wiedzy praktycznej zdobytej w trakcie ćwiczeń.
Praktyki zawodowe
brak
Literatura
- DĄBROWSKI S., GÓRSKI J., KAPUŚCIŃSKI J., PRZYBYŁEK J., - SZCZEPAŃSKI A., 2004. Metodyka określania eksploatacyjnych zasobów wód podziemnych. Borgis Wydawnictwo Medyczne. Warszawa,
- DĄBROWSKI S., KAPUŚCIŃSKI J., NOWICKI K., PRZYBYŁEK J., SZCZEPAŃSKI A., 2011. Metodyka modelowania matematycznego w badaniach i obliczeniach hydrogeologicznych. Poradnik metodyczny. Wyd. MŚ., Warszawa,
- DĄBROWSKI S. PRZYBYŁEK J., 2005. Metodyka próbnych pompowań w dokumentowaniu zasobów wód podziemnych. Bogucki Wydawnictwo Naukowe. Poznań,
- DOWGIAŁŁO J., KLECZKOWSKI A.S., MACIOSZCZYK T., RÓŻKOWSKI A. (red.), 2002. Słownik hydrogeologiczny. Państwowy Instytut Geologiczny. Warszawa,
- DUDA R., WITCZAK S., ŻUREK A., 2011. Mapa wrażliwości wód podziemnych na zanieczyszczenie 1:500 000. Metodyka i objaśnienia tekstowe. Wyd. MŚ, Warszawa,
- HERBICH P., PRZYTUŁA E., 2012. Bilans wodnogospodarczy wód podziemnych z uwzględnieniem oddziaływań z wodami powierzchniowymi w dorzeczu Wisły. Wyd. PIG, Warszawa,
- HERBICH P., KAPUŚCIŃSKI J., NOWICKI K., RODZOCH A., 2013. Metodyka określania zasobów dyspozycyjnych wód podziemnych w obszarach bilansowych z uwzględnieniem potrzeb jednolitych bilansów wodnogospodarczych. Poradnik metodyczny. Borgis Wydawnictwo Medyczne. Warszawa,
KAPUŚCIŃSKI J., NAGY S., DŁUGOSZ P., BIERNAT H., BENTKOWSKI A., ZAWISZA L., MACUDA J., BUJAKOWSKA K., 1997. Zasady i metodyka dokumentowania zasobów wód termalnych i energii geotermalnej oraz sposoby odprowadzania wód zużytych. Poradnik metodyczny. Wyd. MOŚiZN, Warszawa,
KLECZKOWSKI A.S. (red.), 1994. Metodyczne podstawy ochrony wód podziemnych. Wyd. AGH. Kraków,
- MACIOSZCZYK A. (red.), 2006. Podstawy hydrogeologii stosowanej. PWN. Warszawa,
- PACZYŃSKI B. (red.), 2002. Ocena zasobów dyspozycyjnych wód leczniczych i potencjalnie leczniczych. Poradnik metodyczny. Wyd. PIG, Warszawa,
- PLECZYNSKI J., 1981. Odnawialność zasobów wód podziemnych. Wydawnictwa Geologiczne. Warszawa,
- ROGOŻ M., 2012. Metody obliczeniowe w hydrogeologii. Wyd. „Śląsk” Sp. z o.o., Wydawnictwo Naukowe, Katowice,
- akty prawne związane z tematyką przedmiotu.
Więcej informacji
Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: