Hydrogeologia 1300-OHDC2Z1
Wykład ma za zadanie zapoznanie studentów z:
• określeniem roli hydrogeologii jako nauki,
• genezą wód podziemnych (wody infiltracyjne, wody kondensacyjne, reliktowe, juwenilne),
• wodami w strefie aeracji i saturacji oraz systematyką hydrogeologiczną,
• ośrodkiem i przestrzenią hydrogeologiczną (porowy, szczelinowy i krasowy),
• Właściwościami hydrogeologicznymi skał i metodyką ich wyznaczania (wodochłonność, odsączalność, pojemność sprężysta, przepuszczalność hydrauliczna - współczynnik filtracji i przepuszczalności),
• charakterystyką warstw wodonośnych i występowaniem wód podziemnych w różnych strukturach i środowiskach geologicznych
- utwory lodowcowe i rzeczno-lodowcowe
- utwory aluwialne
- różne formy tektoniczne w utworach przedczwartorzędowych
- rola stref dyslokacyjnych w krążeniu i drenażu wód podziemnych
• celem i graficznymi metodami odwzorowania występowania wód podziemnych (przekrój hydrogeologiczny, mapa hydroizohips, mapa hydroizobat),
• klasyfikacją, reżimem hydrogeologicznym i metodami badań źródeł,
• właściwościami fizycznymi, organoleptycznymi i chemizmem wód podziemnych,
• rodzajami i zakresem analiz chemicznych wody (klasyfikacje, metody graficzne interpretacji wyników, tło hydrogeochemiczne),
• przeobrażeniem wód podziemnych i strefami hydrogeochemicznymi,
• wodami leczniczymi,
• podstawowymi prawami ruchu wód podziemnych
- teoria filtracji, typy ruchu wody (prawo Smrekera-Missbacha)
- prawo Darcy i zakres jego stosowalności
- prędkość filtracji, prędkość rzeczywista
- przepływ objętościowy wód podziemnych,
•parametrami hydrogeologicznymi warstw wodonośnych i słabo przepuszczalnych
- współczynnik filtracji (różne metody wyznaczania: metody laboratoryjne, wzory empiryczne i metody polowe)
- wskaźnik przewodnictwa wodnego, współczynnik zasobności sprężystej
- czynnik i parametr przesączania warstwy słabo przepuszczalnej
• ujęciami wód podziemnych (konstrukcja studni, podstawy projektowania, wiertnictwo studzienne, sprawność studni, wyznaczanie stref ochronnych),
• badaniami hydrogeologicznymi w otworach studziennych,
• interpretacją wyników próbnych pompowań,
• Współdziałanie studni, metodyka projektowania odwodnień,
• zagrożeniami i ochroną wód podziemnych (zagrożenia ilościowe, jakościowe, podatność systemu na zanieczyszczenia, strefy ochronne ujęć wód podziemnych),
• bilansami wodnymi,
• zasobami wód podziemnych (podział, metodyka obliczeń),
• kartografią hydrogeologiczną (rodzaje map hydrogeologicznych i metodyka ich sporządzania).
Ćwiczenia poświęcone są:
- wykonaniu analizy granulometrycznej i interpretacja wyników,
- obliczaniu współczynnika filtracji metodą wzorów empirycznych,
- oznaczaniu parametrów hydrogeologicznych skał w rurach Kinga,
- badanie współczynnika filtracji przy użyciu permeametru kolumnowego UPK-99,
- badaniu współczynnika filtracji przy użyciu przepuszczalnościomierza ICB firmy Eijkelkamp,
- wyznaczaniu liczby Reynoldsa, identyfikacja ruchu laminarnego i turbulentnego,
- badaniu wybranych właściwości fizykochemicznych wody,
- interpretacji przekroju hydrogeologicznego,
- interpretacji mapy hydroizohips,
- interpretacji mapy hydroizobat,
- interpretacji i graficznym odwzorowaniom wyników analiz fizykochemicznych wody,
- elementom projektowania studni,
- obliczaniu współczynnika filtracji na podstawie wyników badań przy dopływie ustalonym,
- obliczaniu parametrów hydrogeologicznych warstwy wodonośnej na podstawie badań przy dopływie nieustalonym,
- zapoznaniu się z typami ujęć wód podziemnych na przykładzie ujęcia infiltracyjnego „Gruba Kaśka” w Warszawie.
Rodzaj przedmiotu
Założenia (opisowo)
Efekty kształcenia
Po ukończeniu przedmiotu (wykładu i ćwiczeń) student:
- określa właściwości hydrogeologiczne skał,
- kategoryzuje skały wg kryterium wodoprzepuszczalności i zasobności,
- rozróżnia i oblicza parametry hydrogeologiczne warstwy wodonośnej różnymi metodami,
- interpretuje hydroizohipsy, hydroizobaty oraz przekroje hydrogeologiczne,
- klasyfikuje i charakteryzuje źródła,
- charakteryzuje właściwości fizyko-chemiczne wód podziemnych,
- interpretuje w formie graficznej i klasyfikuje chemizm wód podziemnych oraz ocenia wiarygodność analiz chemicznych,
- nazywa poszczególne prawa rządzące przepływem wód podziemnych,
- rozróżnia i identyfikuje poszczególne elementy ujęcia wód podziemnych,
- organizuje badawcze prace hydrogeologiczne na ujęciu wód podziemnych,
- interpretuje wyniki próbnych pompowań,
- formułuje podstawowe bilanse hydrogeologiczne,
- klasyfikuje wybrane rodzaje zasobów wód podziemnych,
- interpretuje treść podstawowych map hydrogeologicznych,
- rozpoznaje i identyfikuje ruch laminarny i turbulentny,
- wdraża odpowiednie schematy numeryczne do interpretacji graficznej zjawisk hydrogeologicznych,
- określa parametry techniczne studni w zależności od sytuacji hydrogeologicznej.
Kryteria oceniania
Do zaliczenia końcowego ćwiczeń można przystąpić po poprawnym (zaliczonym przez prowadzącego zajęcia) wykonaniu wszystkich zadań. Ocena końcowa ćwiczeń na podstawie kolokwium zaliczeniowego z poprawką uwzględniającą jakość oddanych zadań. Ocena końcowa przedmiotu na podstawie wyników egzaminu pisemnego (aby przystąpić do egzaminu student musi mieć pozytywną ocenę z ćwiczeń).
Praktyki zawodowe
brak
Literatura
- DOWGIAŁŁO J., KLECZKOWSKI A.S., MACIOSZCZYK T., RÓŻKOWSKI A. (red.), 2002. Słownik hydrogeologiczny. Państwowy Instytut Geologiczny. Warszawa,
- MACIOSZCZYK. A, DOBRZYŃSKI D., (2002). Hydrogeochemia strefy aktywnej wymiany wód podziemnych. PWN. Warszawa.
- MACIOSZCZYK A. (red.), 2006. Podstawy hydrogeologii stosowanej. PWN. Warszawa,
- PACZYŃSKI B. PŁOCHNIEWSKI Z., 1996. Wody mineralne i lecznicze Polski. Wyd. PIG. Warszawa,
- PAZDRO, Z., KOZERSKI, B. 1990. Hydrogeologia. Wydawnictwa Geologiczne; Warszawa (wyd. IV),
- TUREK S. (red.), 1971. Poradnik hydrogeologa. Wydawnictwa Geologiczne. Warszawa,
Więcej informacji
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: