Fizyka III (drgania i fale) 1100-2AF12
Wykład poświęcony jest drganiom prostych układów fizycznych oraz podstawowym własnościom fal rozchodzących się w ośrodkach sprężystych i fal elektromagnetycznych.
Wykład przeznaczony jest dla studentów III-ego semestru studiów zawodowych. Celem wykładu jest przedstawienie tematyki drgań (głównie harmonicznych) prostych układów fizycznych oraz zjawisk falowych na przykładzie fal mechanicznych rozchodzących się w ośrodkach sprężystych, fal elektromagnetycznych i fal materii. Zjawiska fizyczne związane z drganiami i falami będą omawiane w oparciu o pokazy, tzn. studenci zapoznają się najpierw z pokazem ilustrującym zjawisko fizyczne, następnie zostanie przedstawiony opis teoretyczny zjawiska, a po nim ponownie ten sam pokaz, oglądany "ze zrozumieniem".
Program:
1. Drgania prostych układów fizycznych (wahadło matematyczne i fizyczne, sprężynki, obwody elektryczne), drgania harmoniczne swobodne, tłumione i wymuszone - zjawisko rezonansu.
2. Drgania układów fizycznych o dwu i więcej stopniach swobody (drgania sprzężone).
3. Składanie drgań harmonicznych. Analiza drgań złożonych, twierdzenie Fouriera.
4. Klasyczne równanie falowe, rozwiązania w postaci harmonicznych fal stojących, fal biegnących.
5. Fale w ośrodkach sprężystych z elementami akustyki. Podstawowe własności fal. Propagacja energii. Efekt Dopplera.
6. Fale mechaniczne na granicy dwóch ośrodków, współczynnik odbicia i współczynnik transmisji.
7. Fale elektromagnetyczne - równanie falowe w próżni i w ośrodku. Energia fal elektromagnetycznych, wektor Poyntinga. Efekt Dopplera. Porównanie własności fal elektromagnetycznych i mechanicznych.
8. Zjawisko interferencji i dyfrakcji dla fal mechanicznych i elektromagnetycznych.
9. Prawa optyki geometrycznej. Odbicie i załamanie światła. Proste przyrządy optyczne.
10. Polaryzacja światła. Dwójłomność naturalna i wymuszona.
11. Dyfrakcja i interferencja fal.
Zasady zaliczania:
1. Obecność na ćwiczeniach rachunkowych jest obowiązkowa.
2. W trakcie semestru odbędą się dwa kolokwia. Z obu kolokwiów można uzyskać łącznie 60 punktów.
3. Warunkiem zaliczenia ćwiczeń jest zdobycie co najmniej 30 punktów z kolokwiów oraz co najwyżej trzy nieusprawiedliwione nieobecności.
4. Zaliczenie ćwiczeń gwarantuje przystąpienie do egzaminu ustnego w pierwszej sesji niezależnie od liczby punktów uzyskanych na egzaminie pisemnym.
5. W przypadku niezaliczenia ćwiczeń warunkiem dopuszczenia do egzaminu ustnego w pierwszej sesji jest uzyskanie >=50% punktów z egzaminu pisemnego.
Kierunek podstawowy MISMaP
Założenia (opisowo)
Koordynatorzy przedmiotu
Efekty kształcenia
Student zna i rozumie prawa kierujące ruchem drgającym oraz ruchem falowym.
Student potrafi opisywać ruch falowy oraz ruch falowy zarówno w sensie jakościowym jak i w sensie ilościowym. W szczególności:
1. Rozpoznaje główne zagadnienia z fizyki drgań i fal.
2. Opisuje podstawowe własności oscylatora harmonicznego oraz ruchu falowego.
3. Dokonuje rozróżnienia pomiędzy różnymi rodzajami fal.
4. Wyjaśnia i ocenia obserwowane w życiu codziennym podstawowe zjawiska z fizyki drgań i fal.
Student posiada kompetencje społeczne i jest gotów rozpoznać cechy ruchu drgającego i ruchu falowego w zjawiskach w otaczającym go świecie. Jest też gotów zastosować swoją wiedzę do projektowania urządzeń i przyrządów pomiarowych.
Kryteria oceniania
kolokwia, egzamin pisemny i egzamin ustny.
Praktyki zawodowe
brak
Literatura
1. F.S. Crawford, Fale.
2. J. Ginter, Fizyka fal.
3. H.D. Young, R.A. Freedman, University Physics.
4. D. Halliday, R. Resnick, J. Walker, Podstawy Fizyki, tom 2 i 4.
5. Sz. Szczeniowski, Fizyka doświadczalne, Optyka.
6. M. Baj, G. Szeflińska, M. Szymański, D. Wasik, Zadania i problemy z fizyki. Drgania i fale skalarne.
7. M. Baj, G. Szeflińska, M. Szymański, D. Wasik, Zadania i problemy z fizyki. Fale elektromagnetyczne. Fale materii.
Więcej informacji
Więcej informacji o poziomie przedmiotu, roku studiów (i/lub semestrze) w którym się odbywa, o rodzaju i liczbie godzin zajęć - szukaj w planach studiów odpowiednich programów. Ten przedmiot jest związany z programami:
Dodatkowe informacje (np. o kalendarzu rejestracji, prowadzących zajęcia, lokalizacji i terminach zajęć) mogą być dostępne w serwisie USOSweb: